Hugarórar bilaðs manns

Birt þann af
Svara

Eldur í höfði

Karl Ágúst Úlfsson

Benedikt bókaútgáfa

Reykjavík 2021

 

Karl Ágúst er vitaskuld landskunnur og dáður höfundur, já og hæfileikaríkur listamaður á mörgum sviðum, en þetta mun vera fyrsta skáldsagan, þó ótrúlegt megi virðast að ekki finnist annað slíkt verk í bólgnu safni hans.

Eldur í höfði fjallar um geðsjúkan mann, þráhyggju hans og veruleikafirringu, og kallast að því leyti á við verkið „Vertu úlfur“ (sem ég hef reyndar ekki lesið heldur „aðeins“ séð í Borgarleikhúsinu). En þetta átti ekki að vera um Unnsteinsson heldur Úlfsson.

Ég verð að segja að nákvæmar útlistanir á stærðfræðiformúlum, verkfræði- og tónfræðilegum úrlausnarefnum eru með miklum ólíkindum, a.m.k. fyrir leikmann á þeim sviðum, og ímynda ég mér, að því gefnu að ekki sé um helberan skáldskap að ræða, að höfundurinn hafi ekki hrist þau vísindi öll fram úr ermi náttsloppsins við kaffidrykkju einn gráan sunnudagsmorgun.

En þetta er býsna góð skáldsaga. Vel fléttuð og vel skrifuð. Og ekki 1000 blaðsíður af málalengingum, eins og nú eru nokkuð í tísku hjá „betri höfundum“. Hér er textinn markviss og á köflum meitlaður, en kemur á sama tíma vel til skila hugarórum og ímyndunarveiki bilaðs manns. Sögupersónunnar. Sem er ekki sjálfgefið að takist. Vel gert.

Ég bíð spenntur eftir næstu skáldsögu Karls Ágústs Úlfssonar.

Skrifað 2. okt. 21

Kosningaprófin

Birt þann af
Svara

Það er gaman að þessum kosningaprófum. Væntanlega eru niðurstöðurnar fengnar með því að bera svör þátttakenda saman við stefnuskrár flokkanna. Við það er sá fyrirvari að lítið er að marka stefnuskrárnar; annars vegar er það sem þar stendur gleymt og grafið strax eftir kosningar og hins vegar er þar ýmislegt ósagt sem gert er. Í stefnuskránum er fyrst og fremst það sem flokkshestarnir telja að laði að kjósendur, en hitt sem er nær raunveruleika flokkanna látið ósagt.

Ég játa það að vera ólesinn í stefnuskrám, en ímynda mér að í stefnuskrá Sjálfstæðisflokksins sé t.d. ekkert um að flokkurinn hækki skatta ótæpilega á þá sem lægstar hafa tekjurnar, að í dómstólum og hjá lögregluembættum skuli Sjálfstæðismenn einir vera hæfir til starfa eða að formaðurinn skuli nýta sér innherjaupplýsingar til að lauma undan peningafúlgum.

Sömuleiðis efast ég um að Miðflokkurinn minnist í stefnuskrá sinni á að þingmenn flokksins skuli drekka sig fulla í vinnutíma og hrauna yfir konur og öryrkja eða að formaðurinn skuli geyma fé í skattaskjólum.

Einnig kæmi það verulega á óvart að Framsóknarflokkurinn hafi efnisgrein í stefnuskrá sinni um að eingöngu skuli skipa flokkshesta í opinber embætti og nefndir, hvað þá að einn og sami framsóknarmaðurinn skuli skipaður formaður í tugum nefnda og skólanefndir framhaldsskóla skuli eingöngu skipaðar framsóknarmönnum.

Vinstri grænir gætu haft það í sinni stefnuskrá að ekki skuli leggja sérstakan skatt á ofurríka og að alls ekki megi láta þjóðina njóta sanngjarns arðs af auðlindum sínum. Eða ekki.

Svo fáein dæmi séu tekin af fjölmörgum mögulegum.

Svona eru stefnuskrárnar nú með öllu ómarktækar og niðurstöður úr kosningaprófum því í besta falli til skemmtunar.

Sósíalistaflokkurinn 89%

Píratar 89%

Vinstri Græn 83%

Samfylkingin 82%

Flokkur Fólksins 77%

Frjálslyndi Lýðræðisflokkurinn 73%

Viðreisn 69%

Framsóknarflokkurinn 62%

Miðflokkurinn 54%

Sjálfstæðisflokkurinn 47%

Skrifað 13.09.21

Angólasnúningurinn

Birt þann af
Svara

Í nóvember 2013 flugu „hákarlarnir“ þrír til Íslands, í boði Samherja, þeir Shacky Shangala, formaður lagaendurskoðunarnefndar Namibíu og síðar dómsmálaráðherra, Tamson Hatuikulipi (Fitty), tengdasonur sjávarútvegsráðherrans Esau, og James Hatuikulipi, frændi hans. Vert er að geta þess að Tamson hafði aldrei komið nálægt hvorki útgerð eða sjávarútvegi né alþjóðaviðskiptum og frændinn ekki nálægt útgerð, þó hann væri reyndur í viðskiptum. Af þessum sökum er vel skiljanlegt að Samherja hafi þótt skynsamlegt að borga þeim gríðarlegar upphæðir fyrir „ráðgjöf“. Eða ekki.

En nú voru þeir sem sagt komnir til Íslands. Ekkert var til sparað í kostnaði og risnu vegna ferðarinnar og gert víðreist með þá félaga að skoða athafnasvæði Samherja hér á landi, m.a. Síldarvinnsluna í Neskaupstað, sem skv. Samherja, með samþykki Fiskistofu, er alls ótengdur aðili hér innanlands þó hún sé kynnt sem „uppsjávardeild Samherja í Neskaupstað“ erlendis.

Með hákörlunum í för voru tveir menn, annars vegar sonur sjávarútvegsráðherra Angóla og hins vegar aðalráðgjafi sama ráðherra. Ekki var þetta samt nein „opinber heimsókn“. En hvern þremilinn voru þessir Angólamenn að þvælast til Íslands í lúxusferð í boði Samherja?

Milli Namibíu og Angóla var í gildi tvíhliða samningur um nýtingu fiskveiðiauðlinda hvors annars. Þetta vissi Shacky Shangala mæta vel. Hrossamakrílveiðar eru hins vegar mun torsóttari og dýrari fyrir ströndum Angóla, og aflinn minni en í Namibíu og því felst hagnaðarvonin í því að fyrirtæki skráð í Angóla nýti sér tvíhliða samkomulagið til að veiða í landhelgi Namibíu. Kvótinn sem byggir á þessu samkomulagi ríkjanna er mun stabílli og til lengri tíma en annar kvóti, enda grundvallaður á milliríkjasamningum, sem ekki er slitið sisvona.

Og þarna er komið verðugt verkefni fyrir stöndugt fyrirtæki og lausnamiðað, eins og Samherja. Fimmmenningunum var flogið í höfuðstöðvar Samherja á Akureyri til að „setja upp leikplanið“, sem fólst í því að nálgast kvóta í Namibíu þótt enginn kvóti væri á lausu. Fléttan fólst í því að stofna sérstakt fyrirtæki í Angóla, Namgomar, sem svo fengi úthlutað milliríkjakvótanum í Namibíu. „Það fyrirtæki myndi síðan gera samning við Samherja um að nýta kvótann. Allt að tíu þúsund tonn fengjust með þessum hætti til langs tíma“ (Ekkert að fela, bls. 219).

Stjórnarformaður lagaendurskoðunarnefndar Namibíu og forstöðumaður þróunarsjóðs sjávarútvegsins í Angóla, nýkomnir frá Íslandi, skrifuðu síðan sjávarútvegsráðherrum beggja landa samhljóða bréf þar sem mælt var sterklega með því að semja við hið virta og öfluga alþjóðlega sjávarútvegsfyrirtæki Samherja um nýtingu kvótans.

Til að tryggja samstarfið fóru Samherjamenn ásamt hákörlunum þremur til Angóla og hittu þar ráðamenn. Allur kostnaður og lúxus greiddur af Samherja. Til að gera langa sögu stutta gekk þetta í gegn. „Gentlemen, We are in Business.“ skrifar Shacky Shangala hróðugur í tölvupósti. Hinum megin varar Aðalsteinn Helgason undirmenn sína hjá Samherja sterklega við því að gera nokkuð varðandi Angóla-kvótann nema með samþykki „kallsins“. Hver ætli nú „kallinn“ sé?

Nú var Samherji sem sagt kominn með 10.000 tonna viðbótarkvóta í hrossamakríl við Namibíustrendur, með dyggri aðstoð náinna samstarfsmanna og fjölskyldumeðlima ráðherra í ríkisstjórnum ríkjanna tveggja, Namibíu og Angóla. (Því má skjóta hér inn að allur kvóti sem Samherji komst yfir í Namibíu var jafnhliða tekinn af öðrum kvótahöfum, aðilum sem a.m.k. einhverjir borgðu skatt í Namibíu og sköpuðu atvinnu í landinu. Nokkuð sem Samherji notaði í auglýsingaskyni til að sannfæra heimamenn um að þeir væru verðugir kvótans, allt að 1000 störf og verksmiðjur í landi- allt svikið). Það má líklegt teljast að öll þessi fyrirhöfn, að ráðskast með milliríkjasamninga í fjarlægum löndum í gegnum nákomna aðila ráðamanna sé verð samfélagsverðlauna, riddarakrossa, fyrir óeigingjarnt sjálfboðaliðastarf í þágu alþýðunnar. Eða ekki.

Hinir greiðviknu samstarfsmenn fengu sannarlega sinn skerf, stóran hluta af kvótaleigunni.

Gengið var endanlega frá samningum milli Samherja og „milliliðanna“ um skiptingu hagnaðar af „Angóla snúningnum“ á fundi í höfuðstöðvum Samherja á Höfðatorgi 20. ágúst 2014. Í fundarhléi á þeim fundi skrapp Þorsteinn Már fram og kom til baka með gest, sem stoppaði stutt við, en Þorsteinn kynnti sem „ráðherrann minn“.

Til að koma greiðslum rétta leið dugðu ekki lengur frystigeymslur sem voru ekki til, skúffufyrirtæki í Namibíu eða íþróttatöskur undir þá peninga sem skipta þurftu um hendur. Skúffufélag Samherja á Kýpur, Esja Seafood, skrifaði því undir samninginn við skúffufélagið Namgomar um leigu á Angólakvótanum. Og greiðslur til hinna viljugu samstarfsmanna fóru til skúffufélags þeirra í Dúbaí. Fyrsta greiðslan frá Samherja á Kýpur mun hafa farið til Dúbaí 4 dögum eftir Höfðatorgsfundinn.

Í heildina nema þessar greiðslur Samherja til Dúbaí næstum hálfum milljarði íslenskra króna og til viðbótar eru greiðslur frá öðru skúffufélagi Samherja á Kýpur til annars skúffufélags í Dúbaí upp á ríflega hálfa milljón bandaríkjadollara, þar til í janúar 2019. Þetta snýst ekki um smáauratalningar.

Ekki þarf að taka það fram að hagnaðurinn af þessum veiðum var hvorki skattlagður í Namibíu né Angóla. Til voru vel kunnar „snyrtilegar leiðir til að komast hjá skattgreiðslum“.

Svona gerast kaupin á eyrinni. En Gvendur gamli skútukall er með öllu utanveltu í þeim kaupum.

Skrifað 9.08.21

Ekkert að fela?

Birt þann af
Svara

Ekkert að fela. Á slóð Samherja í Afríku eftir Helga Seljan, Aðalstein Kjartansson og Stefán Drengsson er fróðlegt rit í meira lagi. Þar er flett ofan af slíku skítabixi að lygilegra er en hver lygasaga. Um þetta hefur verið fjallað í Kveik, Stundinni og víðar, en stefnir í að þessi mál verði þögguð núna í aðdraganda kosninga.

Að minnsta kosti er merkilegt að hinir hugumstóru réttlætisriddarar í Vg og óþreytandi baráttufólk gegn kúgun og spillingu, skuli ekki hafa þetta mál efst á sínum umræðulista síðasta mánuðinn fyrir kosningar. En nei, þar ríkir grafarþögn. Aðrir verða því að halda þessum málum á lofti.

Til að réttlæta kvótaúthlutun í hrossamakríl til Samherja, sem hafði ekki kvótaleyfi, þurfti að breyta lögum í Namibíu. Til þess mútaði Samherji sínum mönnum, sk. „hákörlum“ nátengdum sjávarútvegsráðherra Nabimíu, sem meðal annars voru formaður lagaendurskoðunarnefndar landsins og tengdasonur ráðherrans. Tilvonandi lagabreytingar voru unnar í nánu samstarfi við Samherja, og að undirlagi fyrirtækisins auðvitað, því þeirra hagsmunir voru undir. Til að ná hrossamakrílkvóta af öðrum útvegsfyrirtækjum benti Samherji sínum mönnum þar syðra m.a. á íslensk lög um hámarkskvóta „tengdra aðila“, sem hér á landi er 12% af heildarkvóta í landhelginni.

Þetta gekk eftir og með þessum, og ýmsum fleiri „snúningum“, komst Samherji yfir umtalsverðan kvóta í þessari verðmætu tegund. Samherji fékk auk þess kvótann á miklu lægra verði en aðrir, enda vel tengdur inn í æðsta stjórnkerfi Namibíu. Það er svo athyglisvert að Samherji borgaði mun hærra verð í mútur til að komast yfir kvótann heldur en fyrir kvótann sjálfan, og sveik öll loforð um atvinnuuppbyggingu í Namibíu, byggingu verksmiðja í anda þeirra sem rekin voru á Dalvík og hjá uppsjávardeildinni í Neskaupstað, 500 störf í fiskvinnslu ef hann fengi, ef hann bara fengi … kvóta.

Á sama tíma og Samherji borgaði réttum aðilum fyrir að koma hámarkskvóta inn í namibísk lög, svo ráðherrann gæti réttlætt kvótaúthlutun til velgjörðamanna sinna á Akureyri, var 12% markið hér heima þýðingarlítið í augum eigenda fyrirtækisins, en Samherji og Síldarvinnslan í Neskaupstað voru jafnan í 2. og 3. sæti á „kvótalistanum“ á eftir Brimi hf. og samanlagt vel yfir markinu.

Árið 2013 keypti Síldarvinnslan Berg-Hugin í Vestmannaeyjum og kvótann með. Bæjaryfirvöld gerðu athugasemdir því með þessu færu Samherji/Síldarvinnslan vel yfir 12% markið og kaupin því ólögleg. Samherji svaraði fyrir sig og talaði um villandi fullyrðingar og vísvitandi tilraunir til að gera málið tortryggilegt, fyrirtækin væru alls ekki tengd. Engu skipti þótt Þorsteinn Már væri stjórnarformaður Síldarvinnslunnar og Samherji ætti 45% í Síldarvinnslunni. Né að Samherji kynnti víða erlendis að fyrirtækið væri það stærsta á Íslandi, það ræki botnfiskvinnslu á Dalvík en „uppsjávardeild í Neskaupstað“. „Alls ekki tengdir aðilar“, eins og öllum er væntanlega ljóst …

… líka eftirlitsaðilanum með lögunum, Fiskistofu, sem taldi Samherja og Síldarvinnsluna ekki tengda aðila. Samkeppniseftirlitið var á öðru máli og taldi ástæðu til að rannsaka málið. Hvað varð um þá rannsókn? Henni var hætt vegna fjárskorts og seinagangs hjá Samkeppniseftirlitinu, málið dagaði uppi vegna annarra verkefna og skorts á mannafla til að sinna öllum verkefnum (Ekkert að fela, bls. 174-181).

Þannig hlær Samherji með öllum kjaftinum að íslensku eftirlitskerfi, íslenskum almenningi, sem sagður er eiga fiskveiðiauðlindina, og ekki síst ríkisstjórninni og stjórnmálamönnum, sem ýmist vilja ekki eða þora ekki að taka á spillingunni. Enda kynnti Þorsteinn Már, eins og frægt hefur orðið, sjávarútvegsráðherrann sem „sinn mann í ríkisstjórninni“ á klíkufundi með Namibíumönnunum á skrifstofum Samherja í einni boðsferðinni hingað til lands.

Fleira athyglisvert af umfjöllunarefni Ekkert að fela gæti ratað hér á síðuna, t.d. hinn eitraði „Angólasnúningur“.

Skrifað 28.09.21

Hvað er að vera „útlitsgallaður“?

Birt þann af
Svara

Lengi hafa ýmsar vörur verið auglýstar á afslætti vegna þessa. Merkingin er þá sú að varan sé heil og nothæf, virki eins og til er ætlast, en líti ekki nákvæmlega eins út og framleiðslustaðlar gera ráð fyrir. Þvottavél gæti t.d. hafa rispast í flutningum o.s.frv. Fólk fær þá fullnýtanlegan grip á góðu verði, ef það lætur rispuna eða beygluna ekki trufla sig. Enda hlutverk hans þá ekki að vera stofustáss til fegurðarauka.

Síðan færist þessi hugtakanotkun yfir í lífríkið. „Útlitsgallaðar“ rófur og kartöflur eru á niðursettu verði. Bragðið og næringargildið er auðvitað hið sama. En blessuð rófan er ekki svona fagurlega dropalaga og það truflar hið haþróaða formskyn nútímamannsins.

Ég viðurkenni að mér hnykkti nokkuð við þegar ég las í fjölmiðlum um „útlitsgallaða“ laxa í sjókvíum.

Erum við ekki farin að seilast nokkuð langt í yfirlætinu gagnvart lífríkinu og náttúrunni? Er lífríkið fyrir okkur bara staðlaðir nytjahlutir og öllum frávikum fleygt?

Hvað er næst? Eru þeir sem hafa skaðast í slysum þar með „útlitsgallaðir“? Og fatlaðir? Hvar endar þessi vitleysa?

Ekki er ég nógu fróður til að vita hvort efnanotkun í garðyrkju veldur því að sumar rófur verða „útlitsgallaðar“, eða hvort það er „náttúrulegur fjölbreytileiki“. Mannskepnan fæðist allskonar, sem betur fer, og hví ekki aðrar lífverur líka? Og allir hafa heyrt talað um stökkbreytingar …

En þrátt fyrir náttúrulegan fjölbreytileika lífríkisins (sem ætti að útiloka allar hugmyndir um „útlitsgalla“) þykist ég vita að margháttuð „frávik“ í náttúrunni eru af mannavöldum. Eiturefna- og hormónanotkun í landbúnaði, og verksmiðjubúskapur með dýr, hefur margháttaðar afleiðingar, vansköpun og dauða.

Þetta hefur maðurinn reynt með eftirtektarverðum árangri á sjálfum sér. Afleiðingar kjarnorkusprenginga og -slysa er nærtækasta dæmið. Út úr því komu „útlitsgallaðir einstaklingar“, svo farið sé alla leið með hina normalíseruðu og ógeðfelldu hugsun að náttúran sé hannaður hlutur á valdi mannsins og lúti fegurðarskyni hans, eins og það birtist á hverjum tíma.

Ég eftirlæt það siðfræðingum að meta hvort dauðar flugur á framrúðu og „útlitsgallaðir“ og dauðir laxar í sjókvíum séu sambærileg dæmi um inngrip mannskepnunnar í gang náttúrunnar.

En „útlitsgallað“ lífríki? Nei takk.

Skrifað 12.08.21

Reiðleiðir

Birt þann af
Svara

Það er ekki sjálfgefið nútildags að okkur hestamönnum séu greiðar leiðir um landið. Þegar ég var barn og unglingur man ég ekki annað en að á ferðalögum væri riðið nokkurn veginn þar sem hentast þótti, án athugasemda landeigenda eða leiðinda. Það þótti bara sjálfsagt að hrossarekstrar kæmust sína leið. Auðvitað voru þá eingöngu malarvegir um sveitir landsins og þeir stundum notaðir, umferðin margfalt minni og hægari og tillitssemi meiri hjá ökumönnum ef skaraðist.

Nú eru ökumenn á hraðskreiðari bílum og vegir með bundnu slitlagi. Bíla- og hestaumferð er löngu hætt að eiga minnstu samleið. Reiðvegir eru allt of margir meðfram blússandi þjóðvegum og fyrir vikið er slysahætta mikil og vaxandi. Það er nefnilega ekki bara slysahætta vegna gangandi, hlaupandi, hjólandi og mótorhjólandi á reiðvegum í kringum þéttbýlisstaði eins og fréttnæmt hefur, sem betur fer, þótt nýverið.

Við sem finnum helst lífsfyllingu á hestbaki uppi á öræfum þurfum að komast þangað. Þá er oftast eina leiðin að ríða úr byggð meðfram háhraða umferðaræðum, þar sem brunar bíll við bíl kílómetrum saman án þess að slá hið minnsta af.

Það er löngu séð að einskis árangurs er að vænta af því að biðla til ökumanna að sýna tillitssemi, hægja á sér, og jafnvel stoppa ef svo ber undir. Of fáir bregðast hið minnsta við því.

Eina leiðin er að leggja ásættanlega reiðvegi fjarri bílaumferð. Það hefur verið gert með sóma t.d. í Ölvesinu og hér í Flóanum þokast í rétta átt, smám saman. Þessi þróun er að öllu leyti undir landeigendum komin, þeirra vilja til að opna lendur sínar og haga og gefa eftir rönd á skurðbakka fyrir vegstæði. Það hafa Ölvesingar og Flóabændur gert innan sveitar, og vafalaust á þetta við víðar um landið, þó mér sé það ekki gjörkunnugt.

En til að komast milli héraða þarf að gera betur. Við Lágsveitamenn þurfum að komast upp að hálendisbrún án þess að ríða tímum og dögum saman meðfram þjóðvegi 1 eða öðrum meginumferðaræðum.

Besta leiðin til úrbóta er að Vegagerðin áætli jafnframt vegabótum og nýframkvæmdum lagningu ásættanlegra reiðvega fjarri bílaumferð. Bændur og heimamenn sjá um sitt innan sveitar, en „héraðsvegi“ að hálendisbrún ætti Vegagerð ríkisins að sjá um, hönnun fjármögnun og framkvæmd. Það er of dýrt og óhagkvæmt að gera þetta eftirá, grafa undirgöng og bjóða upp á skítareddingar í stað góðra lausna sem gátu legið fyrir ef hugsað hefði verið fyrir þeim frá upphafi.

Af því vek ég máls á þessu að ég hefi nú búið hér í Flóanum í þrjá áratugi næstum, og oft þurft að ferðast með líf mitt og hrossa minna í lúkunum héðan og upp á Kjöl, Fjallabak eða vestrí Borgarfjörð. Og af því í dag reið ég upp með Ölfusá að Stóra-Ármóti, dásamlega leið gegnum Laugardælur, en bændur þar hafa tryggt gott aðgengi hestamanna að þessari fallegu leið.

Til að komast þetta þarf þó að ríða tvær hættulegar umferðaræðar, fyrst Bæjarhreppsveg og síðan Hringveginn sjálfan, hættulegri en allar straumhörðustu jökulár landsins.

Skrifað 8.08.21

Hringhent úr dagbókinni

Birt þann af
Svara

Hringhend er vísa kölluð sem rímar þversetis, í öðrum braglið. Hringhenda er rímnaháttur, afbrigði af ferskeytlu: sem sagt freskeytla með miðrími. Hér eru mest hringhendar ferskeytlur, en einnig aðrar ferkvæðar vísur hringhendar. Töluvert er af vísum með fjölbreyttara innrími en miðrími, t.d. slær oft saman hringhendum og oddhendum, en oddhenda er ferskeytla með hendingum í fyrstu og þriðju línu, þ.e.a.s. tveimur rímorðum í sömu línunni, í öðrum og fjórða braglið.

Í safninu er 261 vísa úr dagbókarfærslum frá 2008-2020.

14.09.08

Stend og horfi út um stofugluggann. Stórrigning og rok. Rósin reynir allt hvað hún getur að flýja í skjól, en kemst hvergi:

Rigning lemur rúðurnar,

rósu hemur kraftur.

Vindur semur vísurnar,

en vorið kemur aftur.

 

16.09.08

Eftirfarandi hringhenda varð til þegar að ónefndur fyrrverandi stjórnmálamaður birtist í Kastljósi í sjónvarpinu mínu:

Snauður dáðum. Engu ann.

Aðeins háð og raus.

Enginn þráður. Ekkert kann.

Alveg ráðalaus.

 

26.03.09

Óli Stef. orti eftir landsfund VG og fékk þessa í staðinn:

Verkin falla íhalds öll,

eiturbrall og -glímur.

Lausnir snjallar heims í höll

hefur Skallagrímur.

 

03.04.09

Í vísu Hallmundar Kristinssonar kom fyrir hendingin „ekkert hrín á Pétri“ en þar er um að ræða Pétur Stefánsson, kvenna og vínsmakkara. Ég tók hendinguna traustataki:

Tilþrif sýna miklir menn

hjá mey, af víni betri.

Gleðin skín úr augum enn,

ekkert hrín á Pétri.

 

Mikið hefur verið ort af „kreppuljóðum“ undanfarið og því bætti ég við:

Bankahretin fæstum fyrnd,

fjöldann setur hljóðan.

En kreppuvetur grár, af girnd

gerir Pétur óðan.

 

22.04.2009

Ragnar Ingi Aðalsteinsson stjórnaði hagyrðingakvöldi að Borg í Grímsnesi og yrkja átti um stjórnandann:

Belgdur þori ei barmar sér,

brattur vori fagnar.

Rúnum skorinn allur er,

Aðal-borinn Ragnar.

 

Skotið örlítið á hina hagyrðingana, með öllu tilefnislaust:

Unnur vekur aldrei traust,

ekki lekur blóðið.

Upp hún rekur endalaust

árans frekjuhljóðið.

 

Þessari vísu beindi ég til stjórnandans:

Ragnar, kalda ber fram bón,

brúka vald af krafti:

Sendu galdur á Sigurjón

svo ‘ann haldi kjafti.

 

Jóhannes heitinn í Langholti var alltaf á ferð og flugi út og suður, jafnt vetur, sumar vor og haust, í félagsmálavafstri eða einhverjum reddingum. Hrafnhildur dæsir stundum yfir honum; þegar hún ætlar að nota hann, er hann allur á bak og burt, eða þarf nauðsynlega að skreppa þangað eða hingað:

Engin ró, sem friðlaus fló

flögrar, þó að snjói.

Eins og spói, út um mó

eitthvað dóar Jói.

 

07.10.09

Jón Gissurarson orti hringhendu á Leir. Ég notaði innrímið hjá Jóni og prjónaði utna um það þessa vísu:

Ekkert næði. Einn ég vil

yfir kvæði vaka.

Kenndin glæðist. Kemur til!

Kannski fæðist staka?

 

26.10.09.

Flosi Ólafsson er látinn, blessuð sé minning hans. Von er á Kvosar-æviminningum hans endurútgefnum:

Aftur bros við öll hans spor

okkur Kvosin gefur.

Átti Flosi skip í Skor,

nú skipið losað hefur.

 

27.10.09

Haustvísa:

Haustið kemur, kímir vá,

kaldinn semur rímu.

Pollar hema, híma strá,

heljar nema grímu.

 

29.10.09

Önnur hasutvísa:

Fast vill lemja úrhellið,
ekki hemja smassið.
Viltu semja, gefa grið
guð, og temja skassið?

 

20.07.10

Á Kili:

Eygði kofann uppi‘ á mel,
eigi lofið sparði.
Ætla‘ ég sofi ekki vel
undir rofabarði.

 

Á leið norðuraf:

Sunnanvindur, sólin skín.

Sitrar lind í heiðinni.

Fjallatindafannalín.

Fögur mynd á reiðinni.

 

28.07.10

Á ferð um Þjófadali og Kjalhraun. Reit í gestabókina í Árbúðum:

Ríð um dali, hrjóstur, hraun,

hrossavalið lofa.

Veita skal mér ljúfust laun:

liggja’ í smalakofa.

 

Reit í gestabókina í Fremstaveri:

Hvítá niðar, héðan frá

heyrist iðuslagur.

Veitir friðinn -fellið Blá-,

fagur liðinn dagur.

 

12.08.10

Pétur Stefánsson kvaðst hættur á Leir, í bili, vegna kulnaðrar vísnaglóðar:

Pétur þjóðar vorrar veg

vísar ljóðagerðar.

Setur hljóðan. Aðeins eg

óska góðrar ferðar.

 

29.11.10

Lygin

Ljótri hlakkar lygi í,

læðist blakkan reykinn.

Og hún flakkar, uns á ný

einhver skakkar leikinn.

 

Nóvemberdagur

Úti gjólan æfir væng.

Eftir sólu biðin:

er í skjólið undir sæng

upp í bóli skriðin.

 

Rigningarmorgunn

Á mig bætir nú á ný

nokkru vætumagni

er á fætur skreiðast ský

og skvett‘ úr næturgagni.

 

30.11.10

Vetrardagur

Kenni falleg klakabönd,

kyngir salla niður.

Upp til fjalla, út við strönd

andann kallar friður.

 

Spegilmyndir

Tekur vindur blíðan blund,

brosir lindin þegar

spegilmyndir sýna sund,

svona yndislegar.

 

01.12.10

Árdís Birta eða Birta Sól

Skýjalopann þæfir þétt.

Þerrar dropa nætur.

Morgungopann mátar nett.

Myrkrið hopa lætur.

 

Sólsetur

Dagur hnígur, dreyma fer.

Dreyra mígur lögnin.

Nóttin flýgur, orðlaus er.

Engu lýgur þögnin.

 

Að kvöldi fullveldisdags

Kvöldið þaggar kólgu frétt.

Kyrrðin flaggið vangar.

Rósin vaggar lendum létt.

Lúra daggar angar.

 

Anna María

Veit ei neina roðna rós

rökkursteina milli.

Leit ég eina dýrðardrós:

Drottins greini snilli.

 

02.12.10

Heimur versnandi fer

Lyklaborðið berja kann,

bætast orð á skjáinn.

Blóðrautt forðum blekið rann.

Best að skorða náinn.

 

Vitnað var í Biblíuna á Leirlistanum, þá speki að heimskir byggi hús á sandi. Fía á Sandi var ekki alveg sammála þessu. Sendi henni þessi varúðarorð:

Byggt á Sandi býlið er,

birtist vandi, Fía!

Hætt við grandi, haska þér

heimaland að flýja.

 

Ei á Bjargi búa vill,

betri margfalt Sandur!

Trúarsargi eyðir ill,

af slær þvarg og flandur.

 

Pétur Stefánsson birtist aftur á Leir og var við sama heygarðshornið. Þessari vísu var ætlað að falla í þann flokk:

Áttu saman stutta stund

(stundargaman kitlaði)

Mann að framan á marga lund

myndar dama fitlaði.

 

Tími kominn á heimsósóma:

Veröld hrakar, virðist ærð,

valdaskakið kitlar.

Fólkið þjakað, foldin særð

fyrir sakir litlar.

 

Ort til að bera í bætifláka fyrir hringhendur:

Geði yljar óðarmál,

engan skyldi mæða!

Yrkja vil svo eflist sál,

ekki til að hræða!

 

07.12.10

Ort var á Leir um það hvernig góð vísa ætti að vera. Lagði þetta til málanna:

Ekki þvinga óðinn má,

allur syngja verður.

Kýlum stinga ætti á,

ætíð hringhent gerður.

 

12.12.10

Gamall draumur:

Brosið naumast sýnir sig,

samt í laumi kætist.

Góðir straumar gleðja mig,

gamall draumur rætist.

 

13.12.10

Myrkrastóðin

Vefur gróðinn mildast menn,

myrkrastóðin slægu.

Hefur þjóðin ekki enn

úthellt blóði nægu?

 

Heimskan

Á hornum stærir heimskan sig,

hæst þar mærir skrumið.

Mistök færa margt á slig,

margan ærir fumið.

 

26.01.11

Var að koma neðan af Eyrarbakka, nánar til tekið af Litlahrauni. Er ég sat þar innan veggja yfir nemendum datt mér í hug að innfæddum Eyrbekkingum væri svona innanbrjósts:

Ærist bráðum, aldrei hljótt,

engin náð og friður.

Dynur hávær, dag og nótt,

djöfuls sjávarniður.

 

16.02.11

Til upprifjunar af kattasmölun og „órólegum deildum.“

Stjórnar Jóka barð‘ í brest,

beygðist krókur snemma.

En flestir bóka: Fyrir rest

fressin djókið skemma.

 

15.06.11

Hugleiðing í köldum heimi. Hringhent, oddhent:

Hlýju kjósa halur, drós

er heiminn frjósa tekur.

Fyr sálu hrós það sólarljós

af svefni rósu vekur.

 

15.06.11

Björgvin E. Björgvinsson, samkennari og vinur er gleðigjafi á kennarastofunni. Hann varð fimmtugur í vor. Sendi honum þessa vísu með afmælisgjöf:

Þá náms- af -körgum lúð er lið,

léttir mörgum streðið

að greinir Björgvin ástandið

og aftur fjörgar geðið.

 

19.06.11

Vísan mín er listileg,

-lista þar sýni orða-.

Löngum fína lyst hef ég.

Lista með þvingu skorða.

 

24.06.11

Var kominn upp í rúm, að glugga í Þórðarbók, þegar mér varð litið út, á norð-vesturhiminninn:

Kveður land, á skýin skín,

skreytir branda-gliti.

Röðull vandar verkin sín,

væra blandar liti.

 

Öllu er snúið á haus í umræðunni þessi misserin:

Í sinni höllu sálarlaus

situr tröllum gefinn.

Sannleik öllum snýr á haus,

sem af fjöllum stefin.

 

Saman styrkir stöndum vér.

Stoltur yrki, þegar

stöðvað myrkrastóðið er,

stemmur virkilegar.

 

28.06.11

Er ekki, a.m.k. ekki enn, kominn á landsmót hestamanna, í fyrsta sinn síðan 1970. Hugsa norður í Skagafjörð:

Geði flestra gera bót,

græða mestu undir.

Íslensk hestamannamót;

mínar bestu stundir.

 

Eða svona?

Geði flestra gera bót

gleði- mestir -funda:

Eðal hestamannamót

meðal bestu stunda.

 

13.07.11

Mér fæddist rauðstjörnótt, fallegt merfolald, sem ég skírði Glóð. Kannski verður einhverjum einhverntíma svo að orði, eftir yndisreið um hina fögru Skógarkots- og Hrauntúnsstíga í þjóðgarðinum á Þingvöllum:

Þjóðar slóða hróðri hlóð,

hófaljóðin skildi:

Óðar rjóða, góða Glóð

ganginn bjóða vildi.

 

26.07.11

Það hefur verið lærdómsríkt að fylgjast með Norðmönnum undanfarna daga. Hringhent, oddhent:

Ötuð blóði, eftir stóð

upprétt þjóð í harmi.

Vinum bjóðum vonarglóð,

vefjum bróðurarmi.

 

30.12.11

Við áramót

Líður senn að lokum árs,

lífs þá enn hefst gangur.

Yfir fennir tildrög társ,

tíminn kennir strangur.

 

Mannakyn sér gefi grið,

gæfu skynji ríka.

Gleðjist vinir! Fróðafrið

finni hinir líka.

 

Ég í flestu stóð í stað,

strembin mesta törnin.

Sinnið nesta, sýni að

sókn er besta vörnin.

 

05.05.12

Framsóknardraugar ýmsir hófust upp, þegar Þórólfur Matthíasson beindi opinberlega nokkrum spurningum til Bændasamtakanna, eftir að hafa loks fengið í hendur ársreikning þeirra, og jusu svívirðingum yfir hagfræðinginn á samskiptasíðum fyrir þann dónaskap að voga sér að spyrja þetta háæruverðuga apparat spurninga:

Ekki spyrja um það má,

einn skal kyrja sönginn,

sannleik yrja – senn mun þá

sálar byrja þröngin.

 

08.05.12

Mikið er nú fagurt út að líta þessa dagana. Alla vega hérna sunnanlands. Og stúdentar úttöluðu sig í gær, í sjónvarpi allra landsmanna, um prófabölið við þessar aðstæður. Þetta er víst eilífðarmál?

Sólin skín af himni heiðum,

hengir lín á gylltan baug.

Faðminn sýnir foldarbreiðum,

fangar mína innstu taug.

 

Það er samt ólíklegt að blessaðir stúdentarnir endist lengi úti við. Er þetta ekki kallað „gluggaveður“?

Værðarfullur vindur ber

um vorið bull og skvaldur.

Gamla rullan, ennþá er

alveg drullukaldur.

 

11.05.12

Það fer ekkert á milli mála að Anna María er ákaflega ánægð með eiginmann sinn. Þegar ég kom inn áðan ljómaði hún öll af hrifningu og greinilegan ánægjublæ mátti greina í rödd hennar þegar hún sagði, án þess hún vissi að heyrðist til hennar: Hringhent, víxlrímað / skothent:

„Vinnuhestur, vindur sér

í verkalistann sáttur.

Blessun mesta bóndinn er,

búinn fyrsti sláttur.“

 

13.05.12

Mæðradagurinn er í dag. Fæstir eiga öðrum en mæðrum sínum meira að þakka og óbreyttir jafnt sem andans jöfrar hafa hyllt þær í verkum og orðum, sumir ódauðlega. Ég legg þetta í púkkið:

Aldrei gleymist ástarþel,

æsku- dreymir glæður.

Innri geyma eldinn vel

allar heimsins mæður.

 

17.05.12

Hreinghent, oddhent:

Himinn blár, en horfinn snjár,

hagans grár er feldur.

Nóttin ári nú er sár,

Norðan-Kári veldur.

 

20.06.12

Fékk þessa hugdettu, svona fyrir svefninn, enda búinn að ríða út í dag og lesa tvær skáldsögur, aðra í gær og hina í dag:

Glóðir tendrar góðhestur,

gleði sendir strauma.

Bálar kenndir bóklestur,

birtir lendur drauma.

 

18.08.12

Við Ari tókum okkur til og ferjuðum fjögur hross að Þóroddsstöðum á föstudaginn til að ríða á Vallamótið – með ýmsum úr stórfjölskyldunni. Það var magnaður túr. Þegar við vorum að tygja okkur af stað heimleiðis á laugardeginum leit út fyrir að einhverjir ætluðu að fara að brýna raustina:

Velja snjallir Vallamót,

varla kallast svikið.

Belja karlar, bjallar snót,

bralla allir mikið.

 

Reiðtúrinn heim heiði sveik svo ekki, fremur en vant er, hrossin í feiknastuði:

Af mélum freiðir, augu ör,

andann seiðir þorið.

Dunar heiðin, funar fjör,

fákar greiða sporið.

 

19.08.12

Nú er farið að skyggja á kvöldin! Sumarið má þó ekki sleppa öllum tökum strax:

Sumri hallar, húmar að,

haustið kallar núna.

Í mæðu falla má ei það

og missa alla trúna.

 

19.08.12

Lítið heilræði:

Ef ranga starir lífs á leið,

litlu þar vilt sinna,

er best að fara röska reið

og rétta svarið finna.

 

19.08.12

HKL sagði eitt sinn eitthvað á þá leið að því ákafar sem sagnfræðingar reyndu að höndla sannleikann, því lengra hyrfu þeir inn í heim skáldskaparins. Þess vegna er sjálfsagt ástæðulaust að taka mikið mark á doktor Guðna Th. Jóhannessyni, sem lét hafa það eftir sér í kvöldfréttum að forsetinn og forsætisráðherra ættu að geta rætt saman á vinsamlegum nótum um hefðir og skyldur handhafa forsetavalds þegar forsetinn yfirgefur landið. En á kærleiksheimili sagnfræðinnar gæti þetta verið einhvernveginn svona. Hringhent, oddhent:

Núna forsetinn fyr oss

axlar kross: ástandið.

Jóka hossi, svo kærleikskoss

er kveður „bosh-ið“ landið.

 

25.08.12

Himin ætir harmageð,

úr hófi grætur núna.

Gráma mæti glaður, með

gúmmí- fætur -búna.

 

25.08.12

Mogginn slær upp af bloggi Bjarna Harðarsonar að í ræðu Katrínar Jakobsdóttur á flokksráðsfundi Vg, sem haldinn var að Hólum í Hjaltadal, hafi verið „subbulegar alhæfingar“:

Ennþá veinað, allt í kross,

innanmeinin skaða.

Meitlar steininn Moggahoss,

munið Einar Daða.

 

15.11.12

Svar til Péturs:

Ekki Pétur þegja þarf,

þjóðin metur kvæðin.

Ofar setur stefjastarf,

standa betur gæðin.

 

16.11.12.

Í tilefni af degi íslenskrar tungu. Hringhent, oddhent:

Lifðu glaður, laus við blaður,

leggðu þvaður af.

Orðastaður! Ydda, maður,

Íslands fjaðurstaf.

 

06.03.13

Brast á með stórhríð, á miðju vori!:

Núna vetur vöndinn hóf,

vind í metra tugum.

Nærri getur! Neyð og þóf,

nema betur dugum.

 

16.05.13

Sjúkraprófið búið. Einkunnum skilað. Hvað skyldi þá taka við?

Vorið seiðir þýðar þrár,

þerrur breiðir hlýjar.

Sporið greiðir kátur klár,

kannar leiðir nýjar.

 

25.02.14

Bjarni Ben. var í viðtali í Kastljósi í gær beðinn um að svara fyrir einhver kosningaloforð:

Æru varið ekki gat,

aulasvaraglundur.

Eins og þvara eftir sat

eða barinn hundur.

 

17.07.14

Þessi þarfnast ekki frekari skýringar:

Mér er gefin síðust sort,

sálu efi nagar,

því lengi hefi engin ort

ylhýr stefin bragar.

 

19.07.14

Enn af veðrinu, sem á hug landsmanna allan:

Lemur túðu lárétt regn,

lægð á súðum veður.

Sumar flúði sorta fregn

sólarskrúðið meður.

 

En ekki þýðir að æðrast eða væla yfir veðrinu hér á landi:

Forðast myrkan forarpytt,

fráleitt yrki trega.

Konjaksstyrki kaffið mitt

svo kólni virkilega.

 

Og svo er að taka upp hugarfar Hannesar í „Stormi“ og fleiri kvæðum:

Ælu rekur upp í kok

eilíft dekur sólar.

Gleði vekur regn og rok,

raunir hrekur, skólar.

 

20.07.14

Eftir dásamlega sprettutíð undanfarið lagðist hann í langvarandi þurrk í allan morgun:

Gróðurtíð um grund og skóg,

grasið víða ‘bælnar’.

Af logni og blíðu líst mér nóg,

landið fríða skrælnar.

 

16.09.14

Hauststemmning:

Sumartáta sárum trega

siglir bát í naust.

Farfakáta, klæðilega

kjóla mátar haust.

 

Haustin eru hefðbundin. Náttúran skiptir um föt og tjaldar því sem til er og mannlífið allt kemst í fastari skorður – fyrsta kóræfingin er í kvöld. Vixlrímað:

Sýnir haustið stílbrögð stór,

storð á vetur setur.

Brýnir raust í karlakór

hver sem betur getur.

 

26.09.14

Haustvísur urðu til í dag:

Laufið fellur, sjón að sjá

sumarvelli, götu.

Regnið skellur ofan á

eins og hellt úr fötu.

 

Yfir hauður hellist myrkur.

Hærra gnauðar vindur.

Litur rauður verður virkur.

Vakir auður tindur.

 

30.11.14

Spáð er „brjáluðu veðri“. Síðdegis er orðið bálhvasst:

Kári nokkuð argur er,

eins og flokkur villtur.

Hrindir okkur, mæðir mér,

mikill þokkapiltur.

 

01.12.14

Eftir storfminn kemur lognið:

Kári frómur kominn er

með kæra rjómablíðu.

Kyrrum rómi kveður mér

kvæðin ómaþýðu.

 

13.12.14

Enn er spáð hvelli í kvöld og nótt og allan morgundaginn líka, svei mér þá. En alla vega er nú lognið á undan storminum:

Frost og stillur, fold nú má

í fannamillikjólinn.

Máninn tyllir tánum á

og töfrum gyllir hólinn.

 

18.12.14

Töluvert hefur snjóað og börn njóta sín úti við. Hringhent, oddhent:

Skrýðir fjöll og skógarhöll,

skjannamjöll á grundum.

Hávær köll og hlátrasköll

heyrast öllum stundum.

 

24.12.14

Vísur af jólapökkum:

Léttir angur lundin þín

lífs á gangi mínum.

Enn mig langar, ástin mín

upp að vanga þínum.

 

Hækkar sólin heims um ból,

því himnasjóli réði.

Fínan Sóley fer í kjól,

fagnar jólagleði.

 

Djörf í fasi dömuskott,

djásn í asa brímans.

Eigðu Jasmín árið gott,

ögn í glasi tímans.

 

Eina fróma ber fram bón,

blíðum rómi mínum:

Þessi sóma og heiðurshjón

haldi ljóma sínum.

 

26.04.15

Gott að finna gust um kinn,

gleður sinnið kvalda.

Verst að linnir vart um sinn

vetrarstinningskalda.

 

05.07.15

Veröld hyggur vel að oss,

vini trygga hefur.

Birkið þiggur blautan koss,

blærinn dyggur gefur.

 

Foldarskrúðið fer á ið,

fagna lúðir steinar.

Léttur úði leikur við

laufi prúðar greinar.

 

11.07.15

Vaxandi ferðamannastraumur:

Ferðamannafjöldi vex,

framtíð þannig metum:

Tölur sannar, sinnum x,

það sem við annað getum.

 

25.10.15

Laufin falla gul af grein,

glóey varla hjarir.

Vetur kallar, kyssa stein

kaldar mjallarvarir.

 

28.10.15

Ef vetrarmyrkur, rok og regn

reynir styrkinn á,

vísu yrkið grýlu gegn,

gleði virkið þá.

 

23.07.16

Við Skógafoss:

Hraðar tifa taktinn skal,

sinn tíma lifa í önnum,

og fossinn klifar fánýtt hjal

ferða- yfir -mönnum.

 

28.07.16

Í Þórsmörk

Eftir rás um úfin fjöll,

oní Bása vegur.

Taðið krásir, tjaldið höll,

túrinn dásamlegur.

 

21.09.16

Veðurlýsingar. Hringhent, oddhent:

Ekki má við öllu sjá,

er í dái sólin?

Svæla grá nú sækir á,

sælu- þrái skjólin.

 

Veðrin finn um vanga minn,

votan stinningskalda.

Ef fljótt ei linnir ætla inn,

eg vil sinni halda.

 

22.09.16

Ástandslýsing:

Ansi brátt mér aftur fer,

við elli sáttur glími.

Klukkan átta, komið er

kvöld og háttatími.

 

Fæ mér kríu, ‘floppa’ mat,

flæðir hlýja um kroppinn.

Klukkan níu á koppnum sat,

klukkan tíu sloppinn.

 

24.09.16

Pólitíkin er með miklum ódæmum. Hringhent, oddhent:

Bráðum fellur flatt á svell,

flónskubrelluklíka.

Lygavella skýrir skell,

skæð er dellan líka.

 

27.09.16

Það er fallegt veðrið í dag:

Fáum sól- og heiðríkt haust,

heima skjól á pöllum.

Hauður kól, með hása raust

og hvítan kjól á fjöllum.

 

Hringhent, oddhent:

Strýkur gjóla hönd um hól,

hæg í skjóli liggur.

Þar í bóli, klædd úr kjól,

kossa sólar þiggur.

 

11.10.16

Allt í skyndi eignast vil,

af önuglyndi státa.

Ef með fyndi öðrum til,

ætli myndi gráta?

 

Alltaf gefa öðrum vil,

anda hef því státinn,

svo, án efa, brúa bil

og bitran sefa grátinn.

 

12.10.16

Um þá væsir utangarðs,

ákaft blæs á glugga.

Við svíun dæsi, sófabarðs

sig er ‘næs’ að hugga.

 

18.10.16

Formaður Sjálfstæðisflokksins setur upp fermingarsvipinn í fjölmiðlum er hann kemur úr skúmaskotum:

Kann að stunda ljótan leik,

loforð hundafóður,

svo á fundum, í svörtum reyk,

segist undurgóður.

 

12.11.16

Vetur kemur ekki enn,

á mér lemur regnið.

Betur hemur sál sig senn,

sólar nemur megnið.

 

13.11.16

Það er margt sem þokan veit,

þröngt og svart er gilið.

Innra skart og unaðsreit

annar vart fær skilið.

 

21.11.16

Ingólfsfjall. Hringhent, oddhent, skothent:

Vetrarmjallar mikla höll

meður hjalla fríða,

bratta stalla, undrin öll

Ingólfsfjallið prýða.

 

Til eiginkonunnar:

Allar sorgir alheims ber,

óráðs borga slaginn,

ef á torgum, einn með þér,

fæ allan morgundaginn.

 

27.11.16

Eftir hlýja aftanskúr

enn á ný má bóka

að sólarglýja greiðir úr

gullnum skýjaflóka.

 

Núna heiður himinn er,

hár og breiður, meðan

allar leiðir opnar mér

og andann seiðir héðan.

 

Sólin vekur sinnismátt,

síðu þekur tjöldin.

Að því rekur reyndar brátt

að rökkrið tekur völdin.

 

Lesandi hafði á orði við ofangreinda vísu að „dýrt væri ort“.

Dæmalaust nú dýrt er ort,

dillar raust af gorti.

Get, í flaustri, skýrt hér skort

ef skellur hlaust af sporti.

 

28.11.16

Maður kvartar ekki oft,

augun skarta bliki.

Glaður svarta lífsins loft

lít, og bjartur þyki.

 

01.12.16

Um Alþingismenn:

Nokkrir glotta núna við,

net í plottin riðið.

Væri gott að gera’ að sið

að gæðavotta liðið?

 

07.12.16

Mér í æðum ólgar blóð,

andans glæðir bríma

vísa, kvæði, limra, ljóð,

lík’ ef fæðist ríma.

 

Hringhent, oddhent;

Ansi fátt er ósjálfrátt,

engan mátt nú styggja.

Skal og nátta, eftir átt

utan gátt’ að liggja.

 

31.01.17

Kosningafréttir að vestan:

Trump, því miður, sýður seið

svo ei griðum lúti.

Þannig ryður þrautum leið,

því er friður úti.

 

08.02.17

Vetrarveðrið:

Sunnanátt af austri hrín,

í andlitsdráttum greinir

að þegar hátt í kofa hvín

Kári mátt sinn reynir.

 

10.02.17

Hringhent, oddhent:

Vetrarloppan vöndur kropps,

vorið toppar stundir.

Eg þá hoppa utan stopps

út um koppagrundir.

 

11.02.17

Þó muni vakir, máls hef brest,

mest til sakar gefið.

Meitluð staka megnar best

mér að taka skrefið.

 

Hvaða hægrimaður var þetta aftur …?

Stýrði rændri skútu á sker,

af skjánum mændi þjáður.

Hyglir frændum, alveg er

útvegsbændum háður.

 

Að öðru:

Hvenær svanasönginn hér

syng, það plan er falið.

Af gömlum vana á fætur fer

við fyrsta hanagalið.

 

24.02.17

Svona var veðrið þennan daginn:

Vetrar nú er veður gott,

vinds með ‘kúli’ hressu.

Fróðir trúa’ að verði vott

-og varla snúa þessu.

 

16.04.17

Páskavísa:

Sól í heiði situr vær,

sína greiðir lokka.

Okkur leiðir yndiskær,

yfir breiðir þokka.

 

20.04.17

Í nestið kveða kann ég lítt,

klaufa meðal talinn.

Myndi héðan fara frítt

ef fyllti téðan malinn.

 

24.05.17

Ljúf er gangan lífs um veg,

létt í fangið gola,

gróðurangan yndisleg,

úðinn vang að skola.

 

06.06.17

Á Spánarströndum:

Rán að löndum lyftir sér,

ljómar ströndin fögur.

Þræða böndin bylgjur hér,

báru föndra kögur.

 

Í verslunarmiðstöðinni:

What the hell! I went to mall,

don’t want to tell about it!

Like a kelling, first to fall!

Found there helling? Doubt it.

 

21.07.17

Við sumarsólstöður í rigningu og roki. Hringhent, oddhent:

Hvergi banginn vítt um vang,

votur spranga hól og drang.

Sumarangan fyllir fang

furðu langan sólargang.

 

Smá lífsspeki:

Eftir dýfu, upp á fót

enginn hífir lengur.

Einn að klífa upp í mót

út á lífið gengur.

 

Ekkert græðir tímans tönn,

talsvert skæð við rætur

svo undan blæðir, ekki spönn

að sér hæða lætur.

 

22.06.17

Það er nóg að gera á helstu ferðamannastöðum, m.a. Geysi í Haukadal. Hringhent, oddhent:

Margur fer um hlöðin hér,

hópinn ber með straumi.

Þjóðin sér að þessi her

þungur er í taumi.

 

26.06.17

Hringhent, oddhent:

Ef styrr þér óar, stundarfró

styður þó á fætur

en betur stóísk styrkir ró,

stressið róa lætur.

 

04.07.17

Hringhent, oddhent:

Allt er vænt sem vel er grænt,

vel því hænt að minnið.

Á það mænt en engu rænt

ef að kænt er sinnið.

 

09.07.17

Mannlýsing. Hringhent, oddhent:

Aumur larfur, ætíð hvarf,

engum þarfur, blauður.

Alger skarfur, andlegt svarf,

eins og karfi rauður.

 

20.08.17

Hringhent, oddhent:

Gott að fá að undrast á

ýmsu, þrá og dreyma.

Alltaf má í mörgu sjá

margt, og spá og sveima.

 

22.08.17

Líf í fang mér lilju gaf,

lofnarangan nærir,

léttir gang, og ljóminn af

lit í vanga færir.

 

Ef gamall lifi, gleðjast hlýt,

er góð, óskrifuð regla,

þegar yfir líf mitt lít

loks við rifun segla.

 

Tungan bundin, tekur á,

en trúgjörn lundin mætti

alveg stundarfriðinn fá

fyrir undanslætti.

 

23.08.17

Mögl og streð ei meta kann,

mildi geð þarf prýða.

Núna gleður margan mann

mikil veðurblíða.

 

Ei minnsta vott úr býtum ber,

berst mót hrottakófi.

Minn brotinn pottur eflaust er

en allt er gott í hófi.

 

Gleði, yndi, gæfa mest,

gull í lyndissjóði,

að vit’ í skyndi vakran hest,

vekja mynd í ljóði.

 

13.09.17

Ekkert hef nú ort um hríð,

engin stefin fundið.

Birti ef ég enn, með tíð,

orðavef get bundið.

 

19.09.17

Verst er lífið vekur tár,

varga drífur að.

Engu hlífa sjáist sár,

sífellt ýfa það.

 

20.09.17

Nú mun virkni ‘nývaldsins’

nokkuð styrkja verða.

Enn blæs sirkus íhaldsins

til óráðs kirkjuferða.

 

21.09.17

Tíminn stríður straumur er,

stofna víða dregur.

Flotinn skríður fram úr mér

fyrirkvíðanlegur.

 

Ögn og mikið, allt í senn,

augnablikið nemur.

Fyrir vikið, á mig enn,

óvænt hikið kemur.

 

07.10.17

Haustmorgunn. Hringhent, oddhent:

Léttur úði, litaskrúð,

lífs nú hlúð að vonum.

Kári prúður söng við súð

svo hún trúði honum.

 

19.10.17

Vilhjálmur Bjarnason „fjárfestir“ kvaðst ekki nenna að sitja undir bulli:

Hvatur ætt’ að hætt’ og fara,

hingað mætti dræmur,

raftur þrætti, þætti bara

þingið bætt ef kæm’ ei aftur.

 

24.10.17

Biskupi þjóðkirkjunnar fannst ástæða til að kvarta undan gagnrýni fréttamiðla á Bjarna Ben.:

Í Valhöll Frúin fann sér hjörð

að frelsa, nú um daga.

Því ætla, lúinn, oní jörð

utan trúfélaga.

 

31.10.17

Léttur úði leggur sig

á lítinn súðarglugga.

Úr landi prúðu er lokastig

litaskrúð að nugga.

 

Hellist dökkvi hauður á,

heims nú sökkva verðir.

Haustsins nökkvi heldur frá

höfn í rökkurferðir.

 

08.11.17

Nú er glæra götu á,

glit- hin skæra -veisla

steypuhrær’ í frosti, frá

framljóss tæra geisla.

 

09.11.17

Vildi gjarnan vinalegt

verða barn að nýju

með öskurtarnir, ógeðslegt

iðraskarn og spýju.

 

19.11.17

Ljós og skuggar leika sér,

ljómar muggubeður.

Fannaduggur, fjallasker,

fagurt gluggaveður.

 

Hringhent, oddhent:

Niðdimm er í nóvember

nóttin hér á fróni.

Reið um frerann rennir sér,

rymur sverum tóni.

 

20.11.17

Katrín Jakobsdóttir valdi að leiða Svarta-Pétur til ráðuneytis:

Sinnið kelur soraél,

svika- kvelur vetur.

Katrín elur syndasel,

Svarta- velur Pétur.

 

23.11.17

Sólarlagið er hvetjandi. Hringhent, oddhent:

Samdi óð við sólarglóð

sumar hljóðu kvöldin.

Vekja góð og vönduð ljóð

vetrar blóðug tjöldin.

 

29.11.17

Í fannaglætuflúrað rím

frostið lætur rökin.

Loks er grætur loðið hrím

losar næturtökin.

 

Brunatökum bláum með

breiðir lökin hvítu

yfir þökin, blómabeð,

bala, vök og strýtu.

 

16.12.17

Konan styður, ástin er

andans friður styrkur.

Inni í griðum uni mér,

úti niðamyrkur.

 

05.02.18

Tíðarfarið. Hringhent, oddhent:

Árans stríð um ár og síð

að óblíð tíðin líði.

Fjárans hríðarfár. Þín bíð,

fríða þýðuprýði.

 

04.03.18

Hringhent, vixlrímað, oddhent:

Er vetrarsólin vermdi ból

og vakti kalið hjarta

norðan gjóla í gulum kjól

gekk í salinn bjarta.

 

17.04.18

Fer í bítið ferskur út,

flest eg hlýt að megna!

Mér frá ýtir morgunsút

að moka skít og gegna.

 

09.06.18

Þján af nettri þjóðarrembu,

þakka glettu roksins.

Í grárri, þéttri gróðrardembu

grænkar, sprettur loksins.

 

Lebron James og Cleveland Cavaliers var sópað 0-4 af Golden State í úrslitum NBA deildarinnar. Meintur „kóngur“ hvarf til búningsherbergja án þess að þakka andstæðingunum fyrir leikinn:

Líður illa Lebron James,

leiksins grillur hálar.

Liggur milli helju og heims,

haldinn kvillum sálar.

 

Vætutíðin:

Vor á hundavaði fer,

á vætustundum lumar,

svo að grund í gulu er

gegnblaut undir sumar.

 

Best við metum bleytutíð

ef burt ei fet vill hopa.

Hvað er betra’ en þoka þýð

og þétta netið dropa?

 

Pólitíkin:

Gjarnan blekkir þingið þig,

þar á hrekk mun örla.

Vantar ekki visku mig,

veröld þekki gjörla.

 

10.06.18

Viskan lekur úr pennanum:

Lífsins visku luma á

læst ég giska fróður:

Upp á diskinn ætti’ að fá

eftir fiskiróður.

 

19.06.18

Á ferðinni. Hringhent, oddhent:

Himin strýkur heiðarbrík,

hennar ríkur kraftur.

Við Hólmavík er helgi slík.

Held ég kíki aftur.

 

23.07.18

Rauneyg, tárvot rósablöð

rauðar brárnar sýna

en himinn grár, með heilsuböð,

heilar áru mína.

 

31.07.18

Háspekilegt:

Gefur lífið mér svo margt,

mest ef svífa gildi

þau er drífa þor og art

þess er hlífa skyldi.

 

Von er á fjölgun barnabarna:

Lukku-grér, eg segi satt,

því sifjar eru teitir,

fjölga sér, og gengur glatt,

gleði mér það veitir.

 

29.08.18

Dregnir eru á flot forsætisráðherra, hagfræðingar og seðlabankinn til að segja launafólki að ofurlaunahækkanir elítunnar séu eðlilegar en kröfur þess og hækkanir í komandi kjarasamningalotum verði að vera hógværar og hóflegar því annars fari allt á hliðina. Hafiði heyrt sönginn áður? Verst að þetta gengur alltaf í lýðinn, ef ekki undir eins þá fyrir rest.

Beitt á fullu heilum her

við hentirullu tama.

Um lygabullið öllum er

alveg drullusama.

 

Settur til verka í garðinum. Hringhent, oddhent:

Grasið sker og grjótið ber,

grunda hér skal pallinn.

Gröf nú er að grafa mér,

griðahlerinn fallinn.

 

Námsmaður erlendis birti grein um lánaníð LÍN. Hringhent, oddhent:

Íslenskt lán er algert rán,

óp í gjána bresta-,

æviþján og þjóðarsmán,

þrælaánauð mesta.

 

16.10.18

Að nú þrengja þrútin ský,

með þokustreng í hæðum.

Þurr er enginn þráður í

þæfðum engjaklæðum.

 

23.10.18

Síðdegisvísa:

Þegar ýfir gaman grátt,

geðið dýfu tekur.

Ástin hrífur andans mátt,

aftur lífið vekur.

 

17.11.18

Það hefur gengið á með strekkingi og gusum í allan dag, reyndar „Queen í öllu“. En við erum svo heppin hjónin að hafa fengið til næturdvalar yngsta barnabarnið, dásamlega stúlku, bráðum tveggja og hálfs árs kraftaverk, svo það er meira en notalegt í kotinu:

Afans brýtur alla skel,

ysja lítil gleður.

Inni nýt ég yndis vel,

úti skítaveður.

 

18.11.18

Á dimmu og hljóðu vetrarkvöldi:

Víðan himna ganginn gengur,

gamla trimmið streðar.

Síðan dimmur strokinn strengur,

stilltur fimmund neðar.

 

04.02.19

Andlitshreina eygja má

upp á steini karla.

Jeminn eini, JBH

jörðu greinir varla.

 

07.02.19

Hringhent, oddhent:

Við það yndi að þó dyndi

og yfir hryndi þil.

Aftur myndi upp í skyndi,

ekkert fyndi til.

 

24.02.19

Konudagurinn er í dag. Karlrembuleg konudagsvísa:

Á mig leikur taktfast tif,

tímann bleikan lita.

Í mér kveikir Adamsrif

ástarveikishita.

 

03.05.19

Alltaf vorar að lokum:

Laufið springur óðum út,

ásinn glingri klæðist.

Fuglinn syngur bragarbút,

blærinn kringum læðist.

 

23.05.19

Leikur í stráum ljúfur blær,

logi á bláum grunni.

Björkin háa vaggar vær,

vakinn úr dái runni.

 

15.05.19

Hringhent, oddhent:

Lífs í gjólu lítið skjól

logi sólar hefur.

Valds í ól hann allur kól,

einn í bóli sefur.

 

16.09.19

Gleðistefin geyma skalt,

sem gull í hnefa þínum,

þó gengi bréfa gerist valt

í gömlum sefaskrínum.

 

20.09.19

Rímæfing:

Lítil von að lon og don

linni svona tali:

Heimtar konan honum son,

hraustan konung ali.

 

15.10.19

Mikið skýjafar var í morgun, svartbólstrað, og reyndi sólin hvað hún gat að brjóta sér leið í gegn. Henni tókst um stundarsakir að skjóta geisla sínum til mín:

Sólin skrýðir skýin grá,

skýtur fríðum geisla.

Gólfi skríða skuggar á

skammvinn, prýðis veisla.

 

22.10.19

Blessaðar ríkiseigurnar:

Æ skal velja vinar traust,

virðis- dvelj’ í þanka.

Mætti telja makalaust

mér að selja banka.

 

03.11.19

Í svartasta skammdeginu er sólarglætan velkomin:

Er ljós á fleti líður skort,

lítil fetin jagar,

bálað geta brenni vort

bjartir vetrardagar.

 

07.11.19

Er grímu vel eg stað og stund,

ei strengi þel í hlekki.

Þó falli él á frosna grund,

fræin kelur ekki.

 

01.12.19

Ekki snýst alveg allt um veðrið:

Eigra fláir andans hjarn,

illvíg hrjáir veira.

Aurinn dáir auðsígjarn,

alltaf þráir meira.

 

Að því gái innra skyn

að ég nái fljóta.

Aðeins þrái að mitt kyn

auðnu fái njóta.

 

20.12.19

Sjálfsvísur eru alltaf varasamar:

Hvergi skráð í sjálfu sér

að snúið þráðinn gæti

en stakan náði stráknum mér,

stuðla þjáður blæti.

 

21.12.19

Mannlýsing. Hringhent, odddhent:

Alltaf snjáður, öðrum háður,

er óráðið geð.

Ansi bráður, enginn þráður,

ótal gráður með.

 

02.01.20

Skakka bólgnir bakkar leik,

blakkir ólguklakkar.

Hjakkar kólgan hnakkableik,

við Hlakkardólga makkar.

 

Skýjabólstur skrýðir oft,

skríður gjólufarið.

Rýja njólu ríður loft,

rýður sólin skarið.

 

03.01.20

Línið mjallar birtu ber,

breitt á fjall og haga.

Glaður kall á fætur fer,

fagurt alla daga.

 

Vitum svarið, verðum mold,

von á hjarir þræði

er ég stari; fagra fold

fór í spariklæði.

 

04.01.20

Snjórinn líður lofti frá,

landið fríður beður.

Vindur blíður vanga á,

vaggar þýður, gleður.

 

Snjórinn skellur öllu á,

ógnar hvellur dimmur.

Bylur gellur, bændum hjá

búfé hrellir grimmur.

 

Snjórinn þýtur þrár um mel,

þorraskítaveður.

Kinnar bítur klakaél,

korða hvítan meður.

 

Snjórinn leitast löngum við

lævís breyta formi.

Úr slyddubleytu’ í fannafrið

að foraðshreytustormi.

 

11.01.20

Eftir fingrafálm og streð,

ferskeytt þing að rísa.

Og svo klingir miðrím með!

Moðið hringhend vísa.

 

05.02.20

Allt í standi, ekki rýrt

í óðarbrandi stálið.

Mjög, í anda, yrki dýrt.

Annars vandast málið.

 

19.02.20

Þorravindi velja má

verstu lyndiseinkunn:

Klípur, hrindir, veldur vá,

víða hindrun, seinkun.

 

12.03.20

Birtan kæra boðar vor,

burtu særir streðið.

Aftanblærinn eflir þor,

eygló nærir geðið.

 

20.03.20

Sálfræðiráðgjöf sjálfskipaðs sérfræðings:

Á herðum bjarg ef þjakar þig,

því má fargi kvíða

en best að arga, opna sig

út á kargann víða.

 

21.03.20

Degi nóttin gengur gegn,

glit á flóttavegum.

Hamast ótt á rúðum regn

rómi þóttalegum.

 

24.03.20

Yrki létt og leikandi,

á ljúfum spretti öndin.

Rímið flétta, reikandi

í refhverf sléttuböndin.

 

27.03.20

Hringhent, oddhent:

Meðan hrjáir veiruvá

vorsins þrái sporið.

Gleði stráir þýðan þá,

þor úr dái borið.

 

18.04.20

Anda lyftir óðarsmíð,

úðar- sviptir -korða.

Út ég skipt’ í erg og gríð,

orða- tyfti -forða.

 

19.04.20

Dagsins snekkju dreg í naust,

í doðamekki kaga.

Það er ekki þrautalaust

þungan hlekk að draga.

 

Fagur leikur lífið er,

loga kveikir bjarta.

Fer á kreik, út fögnuð ber,

fjólum keikur skarta.

 

Vetrar falla varnir ört,

vorsins gjalla tónar.

Hafa alla hýra gjört

himins snjallir þjónar.

 

Þegar dynja áföll á,

okkar hrynja stoðir,

góðum vini helst er hjá

hlýjar skynja voðir.

 

20.04.20

Þegar rok og rigning er

ruslið fokið getur.

Af með lokið, út þá fer

innanþokuvetur.

 

Vekur blessað vorið geð,

vindamessu þylur.

Á fundi þessum, fljótt er séð,

fær ei sessu ylur.

 

Andans fleki’ á reki’ um rúman sjá,

réttu landi frekar samt vill ná.

Kallar „spekileki lífsins“ á

lausnir sem ei tekur því að fá?

 

22.04.20

Sálin metur blíðan byr,

batnað getur hagur.

Viðmið setur sumar fyr

síð’sti vetrardagur.

 

23.04.20

Sumardagurinn fyrsti

Heiminn gumi mæra má,

manna brumi hagur.

Feiminn lumar fegurð á

fyrsti sumardagur.

 

Eftir sútir ótíðar

allir hnútar rakna.

Rumska úti ræturnar

rétt´úr kút, og vakna.

 

08.05.20

Kyrrlátt andar kvöldsins blær,

kveður landi þulu.

Liti blandar skjöldur skær

skýja handa dulu.

 

25.05.20

Sjálfsrýni:

Þennan hroða mikið meir

mætti skoða, vega.

Enn að hnoða orðaleir

alveg voðalega.

 

28.05.20

Hringhent, oddhent:

Gósentíðin græn og blíð

gleður lýði víða.

Bunan stríða brosir fríð,

blómin hlíðar skrýða.

 

13.06.20

Hringhent, oddhent:

Hvolpa venur Bjarni Ben,

beint á fenin rekur.

Ver nú grenið Vg, en

volgan spena tekur.

 

14.06.20

„Viltu beinið, Valdi minn,

vísdómsgreinum fletta?

Á þér meinbug allan finn,

ekki reyna þetta“. …

 

Ei má „feta“ æviveg,

annar betri siður.

‘Salat’ get víst orðið eg,

eitthvað set þá niður.

 

04.06.20

Góða veðrið geðið þýðir,

gæðameðal jörð,

gróðurbeðið gleður, prýðir,

glæðir, seður börð.

 

13.07.20

Rökkrið hangir yfir oss

ár og langa daga

nauðargang með kvalakross,

kvaðir strangar Braga.

 

20.07.20

Stöldruðum við í Biskupsbrekku á ferð okkar um Kaldadal vestur í Borgarfjörð:

Klífa brekku bíllinn skal,

biskups þekki trúna.

Kvíði ekki Kaldadal,

kasta hlekkjum núna.

 

04.08.20

Regnið geltir ufsir á,

eftir veltur götu.

Á mig skellti ofan frá

eins og hellt úr fötu.

 

27.08.20

Rætast allar óskir mér,

áfram mallar lífið.

Sitthvað brallað, blessun er

blítt og fallegt vífið.

 

Hjá mér fjallafegurð yl

fram ef kallar eigi

vötn öll falla fjarðar til,

fer að halla degi.

 

02.09.20

Ef sál í glundur sí er þyrst

sig mun undirbjóða

og sinni lundu fórna fyrst

fyrir stundargróða.

 

03.09.20

Sundurlyndis- hrinda hug,

hrundar- kynda fundir.

Við lundartinda, blindan bug,

blunda yndisstundir.

 

Eitthvað hlýtur hafa skeð,

heldur skrýtið er

út að líta, lunta með

lognið flýtir sér.

 

21.09.20

Veröld blaut, og vindasamt,

veðragrautarmara.

Gegn því tautið gengur skammt,

en gott til þrautavara.

 

24.09.20

Gustur leikur létt við kinn,

leitar keikur fanga.

Þróttinn eykur þegar finn

þvo minn bleika vanga.

 

25.09.20

Hringhent, oddhent:

Engu hætt ef að er gætt,

af æðru mætt er pressu

og ekki tætt ef úr er bætt.

Er mér stætt á þessu?

 

30.09.20

Vandi magnast vítt um heim,

valdsmenn þagna ekki.

Lítið gagn að lúðum þeim

og lygasagnatrekki.

 

01.10.20

Eygló berar búkinn sinn

bað í keri víðu.

Gælin er við gráa kinn,

greiðir mér í blíðu.

 

24.10.20

Vetur hvæsir, vill á ný

votum þræsing sletta

og klónum læsa okkur í

en ég blæs á þetta.

 

Hringhent, oddhent:

Fuglar kvaka bí og blaka,

botninn rakinn er.

Löngum staka vill ei vaka,

vanda bakar mér.

 

05.11.20

Valdabrallið sýndi sig,

svallið alla daga.

Tjaldið fallið, stærra stig

stalli kall af draga.

 

15.11.20

Mín staka fléttuð stendur nett

í stuðla þéttu bandi.

Að yrkja létt og líka rétt,

er löngum glettinn vandi.

 

20.11.20

Andsvar glatað liggja læt

lífs í ati þungu.

Orðapratið ekki græt,

eða hrat á tungu.

 

22.11.20

Eftir föngum værð ég vel

en verður löngum úr

að sýni döngun: frá stefjum stel

stuttum göngutúr.

 

Landið rís og ljóðs í stað

litla flís vil bjóða

því mig fýsir alltaf að

yrkja vísu góða.

 

23.11.21

Finn mér vaxa þerk og þol,

þor af pjaxi ströngu.

Áfram hjaxast, ekkert vol,

einn í dagsins göngu.

 

24.11.21

Blikar ljósið bjart en milt,

bruni ósar, svika-.

Öll við kjósum andrúm stillt

oft þó gjósi kvika.

 

25.11.21

Hárauð, földuð himintjöld

hyllir göldrum krúna.

Er á kvöldin oft við völd,

andar köldu núna.

 

Hvítum klæðir foldu fönn

frakka, næðir vindur.

Lítum blæða himinhrönn,

huldar- flæðir sindur.

 

26.11.20

Allt með þægð var Ýli hjá,

allur fægður vangur.

Enga vægð nú er að sjá,

árans lægðagangur.

 

Slökkvir í mér mjallarmakk,

mökkur knýr á hnakka.

Rökkvar, því að dagur drakk

dökkan skýjabakka.

 

21.12.20

Þegar okkur mæðir margt

myndi nokk úr bæta

sundur flokka sælt og argt,

síðan þokkans gæta.

 

Af hagsmunaöflum

Birt þann af
Svara
Í grein Þorsteins Pálssonar, „Landsliðseinvaldur“, í Fréttablaði dagsins segir m.a.:
 
„Í auðlindamálumsnýst ágreiningurinn um það hvort einkaréttur til nýtingar á auðlindum í þjóðareign eigi að vera tímabundinn. Sjálfstæðisflokkurinn og Miðflokkurinn vilja að einkarétturinn verði áfram ótímabundinn í sjávarútvegi en tímabundinn varðandi allar aðrar auðlindir.
 
VG og Framsókn fylgja þeirri afstöðu, þvert á stefnu sína, til að rugga ekki stjórnarsamstarfinu og halda opnum möguleika á framhaldi þess.
 
Afsökunarbeiðni Samherja um helgina þjónaði aðallega þeim tilgangi að auðvelda Sjálfstæðisflokknum ap halda samstarfsflokkunum í þeirri klemmu.
 
Kjósi VG að hefja samstarf við einhverja af stjórnarandstöðuflokkunum, að Miðflokknum fráskildum, þarf hreyfingin að taka upp fyrri stefnu um tímabundinn einkarétt …. “
 
Hér er margt merkilegt.

Í fyrsta lagi er auðvitað ágreiningur um að nýting auðlinda eigi að vera „einkaréttur“ – sem erfist milli kynslóða, en ekki bara um tímabindingu. Sá ágreiningur kristallast í yfirgnæfandi stuðningi almennings við auðlindaákvæði „nýju stjórnarskrárinnar“, sem stjórnvöld hunsa með öllu, af augljósum ástæðum: peningastyrkir frá hagsmunaaðilum stjórna stefnunni.
 
Í öðru lagi er merkilegt að flokkur sem segist í ræðu og riti byggja tilveru sína á (viðskipta)frelsi skuli styðja og berjast með kjafti og klóm fyrir einokun á nýtingu aðeins einnar auðlindar, en alls ekki annarra. Skýringin á því er nokkuð augljós: peningastyrkir frá hagsmunaaðilum stjórna flokknum.
 
Í þriðja lagi að VG og Framsókn skuli forsmá eigin stefnu til að viðhalda ógeðfelldu stjórnarsamstarfi og framferði Samherja. Skýringin á því er augljós: Peningastyrkir frá hagsmunaaðilum stjórna flokkunum.
 
Í fjórða lagi er merkilegt og upplýsandi um tengsl „Samherjastjórnarinnar“ við Samherja að tilgangur afsökunarbeiðninnar skuli vera að bæta stöðu Sjálfstæðisflokksins fyrir kosningar – enda sama „skæruliðadeild“ almannatengla að baki báðum aðilum, fjármögnuð af hagsmunaðailum.
 
Í fimmta lagi er upplýsandi að benda á að VG þurfi „að taka upp fyrri stefnu“ ef „landsliðseinvaldurinn“ kysi að velja ekki sama gamla gengið í liðið eftir kosningar. Á því eru engar líkur, því peningastyrkir frá hagsmunaaðilum stjórna flokknum – þó einvaldurinn þykist ekki skilja orðið „hagsmunaaðili“.

Þetta er meira en lítið ógeðfellt, allt saman.

„…varðstaða um sérhagsmuni.“

Birt þann af
Svara

Það er erfitt að skilja hvers vegna stjórnmálaflokkar, sem gefa sig út fyrir að vinna að almannahagsmunum, berjast með kjafti og klóm gegn yfirráðum almennings yfir sjávarauðlindinni og úthlutun á tímabundnum nýtingarrétti á henni. Það er þó svo sjálfsagt, einfalt og auðskilið að tímabundinn nýtingarréttur, burtséð frá því gjaldi sem nýtingarrétturinn væri seldur á, þjónar hagsmunum almennings en ótímabundinn, arfgengur nýtingarréttur sem verið er að reyna að koma á endanlega um aldur og ævi gerir það ekki, heldur sérhagsmunum fárra.

Það má segja að afstaða Sjálfstæðisflokksins, Framsóknarflokksins og Miðflokksins komi ekki á óvart, enda þessir flokkar þekktir að því að vinna fyrst og fremst að sérhagsmunum, þegar almannahagsmunir og sérhagsmunir rekast á. Hins vegar kemur það á óvart að Vinstrihreyfingin grænt framboð skuli vera svo grímulaus sérhagsmunagæsluflokkur fyrir hina  fámennu, ofurríku auðklíku Íslands og raun ber vitni – í ljósi fagurgala flokksins á fyrri árum um velferð okkar „minnstu bræðra og systra“.

Þorsteinn Pálsson skrifar góða grein í Fréttablaðið í dag um auðlindamálin og vekur athygli á því að í frumvarpi umhverfisráðherra Vg um hálendisþjóðgarð komi fram skýrt og skorinort „að óheimilt sé að reka atvinnustarfsemi í Hálendisþjóðgarði án þess að gerður sé tímabundinn samningur um slíka starfsemi“ og jafnframt að um þetta virðist ríkisstjórnarflokkarnir vera algjörlega sammála, þó þeir deili um flest annað í frumvarpinu.

„Tímabinding réttinda er“, í lýðræðisríkjum, „meginregla þegar stjórnvöld úthluta takmörkuðum gæðum til einstaklinga eða félaga þeirra til hagnýtingar“, segir Þorsteinn og bendir á að þetta gildi hér á landi um orkuframleiðslu, nýtingu auðlinda í jörðu og um fiskeldi.

Á sama tíma og Vg leggur fram frumvarp um tímabindindingu nýtingarréttar sameiginlegrar auðlindar þjóðarinnar á hálendinu telur flokkurinn „nauðsynlegt að Alþingi hafi svigrúm til þess að viðhafa sérreglu um nýtingu sjávarauðlinda í almennum lögum.“ Með allt öðrum hætti en öðrum sameiginlegum auðlindum.

Ástæðan fyrir því að ríkisstjórnarflokkarnir vilja alls ekki samþykkja auðlindaákvæði „nýju stjórnarskrárinnar“ er einmitt sú að það myndi taka það vald af Alþingi að úthluta nýtingu sjávarauðlindarinnar með almennum lögum til útvalinna, myndi setja bönd á sérhagsmunagæsluna.

Því „[t]ilgangurinn með stjórnarskrárbundnum takmörkunum á valdi Alþingis er einatt sá að tryggja jafna stöðu borgaranna og koma í veg fyrir hvers kyns mismunun.“

Það getur ríkisstjórnin alls ekki hugsað sér – og forsætisráðherra sem leiðtogi hennar, og formaður Vg, gengur því fram fyrir skjöldu með tillögum sínum að stjórnarskrárbreytingum. Allt til að verja sérhagsmunagæslu í sjávarútvegi gegn almannahagsmunum.

 

Kappið og umhyggjan

Birt þann af
Svara

Í því þunnildi sem Fréttablaðið annars er leynist stundum feitmeti. Í dag gerir t.d. Sif Sigmarsdóttir að umræðuefni það sem hún kallar, eftir öðrum, „ferilskrárdyggðir“ og „líkræðudyggðir“ og ályktar réttilega að vonlaust sé að færa rök fyrir því „að stjórnandi í gjaldeyrismiðlun … sé þarfari þegn en starfsmaður í umönnun á elliheimili.“

Til að undirstrika þetta grípur augað eftir nokkrar flettingar framhjá opnuauglýsingum fyrirsögnin „Vertu ofurhetja í einn dag“ þar sem Anna Steinsen „hvetur landsmenn til að leggja sig enn frekar fram fyrir hönd þeirra sem minna mega sín.“

Venjulega er hugtakið ‘ofurhetja’ tengt fyrrnefndum ‘ferilskrárdyggðum’, skemmst er að minnast ‘útrásarvíkinga’ sem þáverandi forseti lofaði og bar á höndum sér, og óbilandi trú margra á okkar helstu gróðapunga, þó ekki séu vandir að meðulum, s.s. mútum og aflandsbraski.

Hin fleygu einkennisorð íþróttahreyfingarinnar – „Hærra, lengra, hraðar“ – stjórna um of öllu samfélaginu. Þó hóflegur keppnisandi sé góður þá er krafan um stöðugan, óheftan vöxt að sundra því sem við viljum kalla SAMfélag manna, hreinlega að gera út af við lífríki jarðarinnar.

Þegar að er gáð fer enginn hvorki hærra, lengra né hraðar án þess að standa á grunni, hvort sem það eru sjálfboðaliðar undir starfi íþróttahreyfingarinnar eða skólakerfi, velferðarkerfi og aðrar sameiginlegar auðlindir undir framgangi „athafnamanna“ og ‘gróðapunga’.

Það er fegurðin í umhyggjunni sem einhvers er verð en ferilskráin lítils virði á sjúkrabeði og í mótlæti.Séra Friðrik hitti naglann á höfuðið þegar hann sagði: „Látið kappið ekki bera fegurðina ofurliði“.