Nú liggja fyrir niðurstöður úr ráðgefandi og leiðbeinandi þjóðaratkvæðagreiðslu um tillögur Stjórnlagaráðs að nýrri stjórnarskrá fyrir Lýðveldið Ísland. Niðurstöðurnar voru afdráttarlausar í öllum tilvikum.

Og alþingismenn hafa nú fengið frá þjóðfundi þá ráðgjöf og leiðbeiningu sem þeir þurftu, báðu um – og eiga að taka mark á. Það ætti að vera létt verk hjá þeim að sameinast um að vinna úr þeim skýru skilaboðum sem þjóðin hefur sent þeim?

En það er því miður eins víst og að á eftir sunnudegi kemur mánudagur að raunveruleikinn verður allur annar. Nú streyma þeir á skrifstofu ritstjórans, Sjálfstæðismenn, til að taka við línunni. Og þeir flokkast inn í reykfylltu bakherbergin til að samræma aðgerðir í komandi hernaði gegn þjóðinni. Og svo dreifa þeir sér í skotgrafirnar og láta fýlubombunum rigna yfir almenning. Það er tómur skrípaleikur ef almenningur í landinu setur fram hugmyndir um það hvernig samfélagi það vill búa í. Því það sem samþykkt var til bráðabirgða árið 1944, þegar fólk fagnaði stofnun eigin lýðveldis eftir áratugalanga baráttu, það skal standa til eilífðar. Fólk sem lifir og hrærist í upphafi 21. aldar, það skal ekki voga sér að láta sér detta í hug að heimurinn hafi eitthvað breyst á 70 árum, að það hafi eitthvert vit á því hvað því er fyrir bestu eða að því komi það við hvernig stjórnarskráin hljómar.

Og það er hvorki meira né minna en sýndarlýðræði og jarðvegur fyrir pólitíska spillingu að spyrja þjóðina beint og milliliðalaust hvaða áherslur hún vill leggja um mikilvæg mál í sinni eigin stjórnarskrá. Enda hefur hér enginn jarðvegur verið fyrir pólitíska spillingu frá lýðveldisstofnun, þó illar tungur hafi undanfarin ár verið með á heilanum „svokallað hrun“.

Menn sem nú rembast við að taka meira mark á þeim sem sátu heima en þeim sem mættu á kjörstað og greiddu atkvæði, þeir hafa eitthvað annað í huga en að þjóna almannahagsmunum.

Þjóðaratkvæðagreiðslan næstkomandi laugardag er mikilvæg. Þá gefst þjóðinni tækifæri til þess að leiðbeina Alþingi um það á hvaða grunni það skuli reisa stjórnarskrá lýðveldisins.

Fyrir liggja drög að frumvarpi, sem felur í sér heildarendurskoðun stjórnarskrárinnar. Löngu er tímabært að gera það og færa þetta grundvallarplagg okkar til nútímahorfs.

Eins og fyrrverandi formaður og varaformaður stjórnlagaráðs hafa bent á er það í verkahring og á ábyrgð Alþingis að setja nýja stjórnarskrá. Alþingi ákvað að beita lýðræðislegum aðferðum í þessu mikilvæga máli og kallaði saman „þjóðfund“ sem valinn var með slembiúrtaki. Þjóðfundurinn skilaði af sér hugmyndum um það hvaða áherslur skyldi leggja í nýrri stjórnarskrá. Alþingi skipaði stjórnlagaráð til að semja drög að frumvarpi úr niðurstöðum þjóðfundarins. Drögin eru málamiðlun fólks með ólíkan bakgrunn og ólíkar skoðanir. En þau byggja á hugmyndavinnu þjóðfundarins.

Þess vegna er mikilvægt að nýta þennan grunn. Þetta er ekki stjórnarskrárfrumvarp þar sem vinstrimenn hafa þvingað inn hugmyndum sínum í krafti skammvinnra pólitískra valda, eins og halda mætti miðað við viðbrögð Sjálfstæðisflokks og Framsóknarmanna. Reyndar er Sjálfstæðisflokkurinn einn um það að ganga svo langt að semja sína eigin stjórnarskrá inni á flokkskontórnum.

Alþingi hefur þvert á móti leitað út fyrir hugmyndalegar girðingar stjórnmálaflokkanna. Það eitt eru meðmæli með hugmyndunum. Samþykktir Alþingis í þessu máli eru meðal skynsamlegastu ákvarðana sem það hefur tekið. Og sýnir að núverandi alþingismönnum er ekki alls varnað.

Nú er komið að okkur, íslenskum kjósendum. Það er okkar hlutverk að veita Alþingi þá leiðsögn sem það hefur kallað eftir, til að halda áfram með málið. Alþingismönnum ber að taka mark á niðurstöðum þjóðaratkvæðagreiðslunnar þann 20. október nk. og semja frumvarp í samræmi við þær niðurstöður sem þar koma fram. Þar er engum undankomu auðið.

Þetta er heldur á engan hátt flókin kosning, eins og haldið hefur verið fram. Spurt er nokkurra spurninga og svarmöguleikar við hverri þeirra aðeins tveir: „já“ og „nei“. Annað hvort vill kjósandinn að plagg stjórnlagaráðs verði grundvöllur nýrrar stjórnarskrár, og krossar þá við „já“, eða ekki, og krossar þá við „nei“. Þó sagt sé „já“ við þessari spurningu þýðir það ekki að ómögulegt sé að segja „nei“ við einhverri hinna. Með því er kjósandi aðeins að segja að hann samþykki grundvöllinn, að frádregnu þessu eða hinu atriðinu. Það sama gildir ef sagt er „nei“ við upphafsspurningunni, en „já“ við einhverri hinna. Með því kemur aðeins fram sú skoðun að viðkomandi sé ósammála grundvellinum en vilji samt sem áður að eitthvert atriðanna á kjörseðlinum verði í nýrri stjórnarskrá. Hvað er flókið við þetta?

Ég ætla að mæta á kjörstað. Og ég ætla að segja „já“ við fyrstu spurningunni. En ég gæti alveg átt það til að segja „nei“ við einhverri af þeim sem á eftir koma. Mér finnst það hvorki óljóst né flókið. Ég tek mark á því þegar Alþingi kallar eftir leiðsögn í þessu mikilvægasta máli samtímans og lít á það sem skyldu mína að bregðast við.

En ég krefst þess líka að Alþingi, bæði það sem nú situr og það sem kosið verður næsta vor, taki mark á leiðsögn kjósenda, sem það hefur sjálft kallað eftir.

Eins og þeir vita sem lesið hafa er Bændablaðið einhver frjóasti og öflugasti vettvangur frjálsra, opinna skoðanaskipta á íslenskum fjölmiðlamarkaði: þar eiga allar skoðanir skjól og vísan aðgang – enda skilja útgefendurnir að engin önnur fær leið er að heilbrigðum rökræðum um landsins gagn og nauðsynjar og upplýstri skoðanamyndun.

Og Bændablaðið sinnir einnig öllum þörfum hins venjulega Íslendings um skemmtun, enda verður að fylgja allri alvöru nokkurt gaman.

Það er í smáauglýsingunum í blaðinu sem húmorinn blómstrar, enda nánast jafngamalt erfðasyndinni það skemmtiatriði á þorrablótum að lesa upp smáauglýsingar. Þegar ég komst í síðasta tölublað fletti ég því beint á bls. 39, þar sem lítillætið skín úr hverju orði:

Einn „…vill kaupa útrunnin hlutabréf og víxla…“
Annar óskar eftir „að kaupa kartöflukálstætara…Má vera illa farinn.“
Sá þriðji óskar „eftir brunndælu eða skádælu. Má vera biluð og léleg“.
Einhverjir eru að „leita að vörubíl…Má vera ógangfær“ og aðrir vilja „kaupa dráttarvél“ sem má „þarfnast viðgerðar“.
Svo vantar líka „bilaðan bíl af sömu sort“.

Það hefur aldrei verið talin dyggð til sveita á Íslandi að setja sig á háan hest: Hátt hreykir heimskur sér, segja menn og gera bara sínar hógværu kröfur við innkaupin.

Útgerðin og Mogginn eru sem betur fer óþreytandi í baráttu sinni gegn breytingum á fiskveiðistjórnunarkerfinu. Í frétt á mbl.is kemur fram að HB Grandi hafi tapað 1,5 milljónum evra á fyrri hluta ársins – en á sama tímabili og þessi mikli taprekstur skall á fyrirtækinu eins og brotsjór, jukust tekjur þess um 17 milljónir evra, segir í fréttinni.

Úlfar Þormóðsson tekur þetta til umfjöllunar í pistli á Smugunni og snýr auðvitað út úr öllu saman, eins og þeirra er siður sem ekki skilja hið rétta gangverk atvinnulífsins, og raunar samfélagsins alls.

Þó ég hafi útskrifast úr máladeild, og með falleinkunn í stærðfræði á stúdentsprófi, þá átta ég mig samt vel á því að þegar fyrirtæki eykur tekjur sínar um 17 milljónir á ákveðnu, afmörkuðu tímabili, þá tapar það í raun og veru einni og hálfri milljón. Þetta sjá allir, líka hinir innmúruðu ríkisstjórnarsnatar, þó þeir vilji auðvitað ekki viðurkenna það opinberlega.

Eins og útgerðarfyrirtækið bendir á, og Mogginn kemur samviskusamlega til skila, veldur hækkun á veiðigjaldi þvílíkri virðisrýrnun, að öll formerki fordjarfast, plús verður mínus og tekjuaukning bullandi tap.

Í stað þess að vera með útúrsnúninga og samsæriskenningar, eins og Úlfar í fyrrnefndum pistli, væri nær að taka á málinu af alvöru og festu. Nú verður lag á haustþinginu að gera það. Til þess er engum betur treystandi en þingmönnum Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins, hinum skeleggu varðmönnum lýðræðislegrar, snarprar og málefnalegrar umræðu, framkvæmda í stað langhundafunda: „Athafnir í stað orða“. „Minna mas, meiri framkvæmdir“ (eða var það kannski „flas“).

Einfaldasta leiðin væri að samþykkja viðauka við skattalögin um bætur til útgerðanna vegna þessa. Lögin gætu heitið Lög um virðisrýrnunarbætur, í samræmi við Lög um húsaleigubætur og Lög um barnabætur.

Virðisrýrnunarbæturnar mætti reikna út frá virðisrýrnunarprófum sem endurskoðendur útgerðarfyrirtækjanna myndu sjá um, endan kunnugastir bókhaldinu og ólíklegastir til að klúðra einföldum prósentureikningi. Niðurstöður virðisrýrnunarprófanna yrðu svo birtar í Morgunblaðinu hálfsmánaðarlega og teknar þaðan upp á Fréttablaðinu, á Bylgjunni, Útvarpi Sögu, AMX og þessum helstu hlutlausu fréttamiðlum.

Bæturnar væru uppsöfnuð virðisrýrnun og greiddar út t.d. ársfjórðungslega.

Með þessu móti væri hægt, í gegnum skattkerfið, að hlífa þeim fyrirtækjum landsins sem minnst mega sín, fyrir ofurskattastefnu stjórnvalda. Því allir vita að þó ríkisstjórnin gumi nú af því að hafa haldið hlífiskildi yfir þeim lægst launuðu og þeim þjóðfélagshópum sem eiga undir högg að sækja, þá hafa útgerðarfyrirtækin hingað til verið skilin eftir úti á köldum klaka.

Það er kominn tími til að breyta þessu og koma hér á raunverulegum jöfnuði í fyrirtækjarekstri. Til þess þarf sértækar aðgerðir fyrir útgerðarfyrirtæki – einkanlega stórútgerðir.

Öllum er í fersku minni áróðursstríð LÍÚ í málgagni sínu, Morgunblaðinu, ásamt auglýsingaherferð í öllum fjölmiðlum landsins, gegn breytingum á fiskveiðistjórnunarkerfinu hér á landi. Þó mesta auglýsingabruðlið virðist um garð gengið – í bili a.m.k. – þá er morgunljóst að sú falska einshljóðfærissynfónía hefst aftur um leið og þingið tekur til starfa í haust.

Lygaáróðurinn var sá að ef þær breytingar sem stjórnvöld boðuðu yrðu að veruleika, breytingar sem þó voru orðnar útvatnaðar af undanlátssemi við svokallaða hagsmunaaðila, þá færi hér allt á hausinn og helst var að skilja að ekki yrði framar dregið bein úr sjó við Íslandsstrendur. Reyndar er það merkilega lýsandi fyrir sjálfhverfuna og einkahagsmunahyggjuna hér á landi að einu hagsmunaaðilarnir sem LÍÚmenn koma auga á í þessu máli eru þeir sjálfir. Engum dettur í hug að eigendur auðlindarinnar, þjóðin sjálf, hafi eitthvað um málið að segja eða sé hagsmunaaðili yfirleitt.

Nú er hafið annað áróðursstríð. Ríkisstjórnin hefur boðað að virðisaukaskattur á þjónustu veitingahúsa og gististaða verði hækkaður úr 7%a afsláttarþrepi í almennt skattþrep. Fjármálaráðherra lýsti skattaafslættinum, sem hefur verið veittur frá árinu 2007, réttilega sem ríkisstyrk. Hún hefur hlotið bágt fyrir það, eins og ferðaþjónustan skammist sín alveg ógurlega fyrir að þiggja ríkisstyrki. Ferðaþjónustunni til huggunar má benda henni á að heilu atvinnugreinunum er haldið á floti á ríkisstyrkjum – og ekki er að sjá að nein skömm fylgi því. Að minnsta kosti vilja flestir meira – og sumir telja jafnvel að engum komi það við hvernig með styrkina er farið.

En það er önnur saga. Ferðaþjónustan berst nú um á hæl og hnakka, í anda stórútgerðarmanna, og reynir að telja þjóðinni trú um að öll ferðaþjónusta fari á hausinn, leggist hreinlega af og ferðamenn hætti að sækja landið heim. Megum við á næstunni búast við auglýsingum frá samtökum gistihúsaeigenda, þar sem starfsmenn og gestir verða látnir með dramatískum innslögum lýsa því að þeir muni missa vinnuna og hætta að gista, ef áform ríkisstjórnarinnar verða að veruleika? Svo komi kannski á skjáinn prófessor í sálfræði sem upplýsi þjóðina um afleiðingar þess ef ekkert verði sofið á Íslandi, til eilífðarnóns? Allt vegna ríkisstjórnarinnar, auðvitað.

„Nú á að slátra Gullgæsinni og draga úr ferðamannastraumi til Íslands“, lét hóteleigandi í Keflavík hafa eftir sér. Sami hóteleigandi upplýsir lesendur Víkurfrétta um það að ef hótel- og gistihúsaeigendur hefðu talið sig geta hækkað verð undanfarin ár, þá hefðu þeir gert það, enda ekki veitt af til að bæta afkomuna í „harðærinu“.

Þessar yfirlýsingar eru athygli verðar, ekki síst í því ljósi að umrædd þjónusta mun hafa snarhækkað undanfarin ár, þrátt fyrir stórfelldan virðisaukaafsláttinn frá 2007, ef marka má upplýsingar frá fjármálaráðuneytinu. Og þrátt fyrir stöðugar verðhækkanir hafa ferðamenn hópast inn á hótelin og gististaðina, sem aldrei fyrr. Og þeir hafa ekki heldur látið neitt stöðva sig, þegar kemur að því að kaupa vörur og aðra þjónustu. Og þeir munu ekki heldur láta það á sig fá þó þjónusta veitingahúsa og gististaða verði færð í almennt virðisaukaskattþrep. Vitið bara til.

Málflutningur af þessu tagi er engum til sóma, hvorki ferðaþjónustunni, útgerðinni, né öðrum „hagsmunahópum“. Trúverðugleiki þeirra gufar hreinlega upp með þessum eilífu heimsendaspám.

Því miður er þetta samt lenskan í opinberri umræðu hér á landi. Að mála skrattann á vegginn.

Nú liggja fyrir úrslit í forsetakosningunum og ljóst að fimmta kjörtímabilið er framundan hjá Ólafi Ragnari Grímssyni. Það kemur svo sem ekki á óvart. Eins og bent hefur verið á er engin hefð fyrir því að fella sitjandi forseta í kosningum, hinir frambjóðendurnir voru reynslulausir, nánast eins og bláeyg börn, í samanburði við refinn Ólaf, í kosningaslag. Og hið táknræna tækifæri til að kveðja nú gamla tímann og byrja upp á nýtt er runnið þjóðinni úr greipum.

Ólafur Ragnar hlaut meira en 50% atkvæða, sem kom mér sjálfum á óvart, var búinn að sjá fyrir mér 40-45% og minni mun á honum og Þóru Arnórsdóttur.

Eins og fram kom í kosningasjónvarpi Ríkisútvarpsins sótti Ólafur mest fylgi til kjósenda Sjálfstæðis- og Framsóknarflokks eins og við var búist. Það var hinsvegar skemmtilega súrrealískt að skyggnast inn í Valhöll á kosningavöku ungra Sjálfstæðismanna þar sem kjöri þessa gamla hatursmanns var fagnað með húrrahrópum. „You aint seen nothing yet!“ kemur ósjálfrátt upp í hugann.

Í samræmi við þetta lá meginstraumurinn í fylgi Ólafs Ragnars í lítið menntuðum frekar en mikið menntuðum, hjá körlum fremur en konum og á landsbyggðinni fremur en á höfuðborgarsvæðinu. Og þar fór Suðurkjördæmi auðvitað fremst, hinn frjói akur Árna Johnsens. Einmitt að þessum hópum eiga fyrrnefndir flokkar greiðasta leið. Kosningabaráttu Ólafs var enda snúið þráðbeint þangað. Höfðað var til þjóðerniskenndar og nauðsynjar á „sterkum leiðtoga á óvissutímum“.

Ólafur Ragnar og hans menn beittu öllum þeim lævísu klækjabrögðum sem útsmognir bragðarefir í pólitík kunna og nota í kosningaslag. Slegið var fram einföldum frösum, og skipti þá engu máli hvort þeir stæðust skoðun, í trausti þess að þeir yrðu gripnir á lofti. Ef hentaði var svo þvertekið fyrir frasana daginn eftir, eins og t.d. þennan með óvissuna. Og Ólafur beit svo höfuðið af skömminni með því að líkja 12 milljóna kosningabaráttu Þóru við „2007 auglýsingaslag“, maðurinn sem sjálfur eyddi 90 milljónum í kosningabaráttu á sínum tíma. „Óforskammað“ var þetta uppátæki réttilega kallað í kosningavöku sjónvarpsins.

Það var einnig „snjöll“ smjörklípa hjá Bessastaðabóndanum, um leið og hann sló sjálfan sig til riddara fólksins gegn óvinsælli ríkisstjórn, að byrja á því allra fyrst að spinna sinn helsta keppinaut við stjórnmálaflokk, Samfylkinguna, og láta hann berjast við það alla kosningabaráttuna að reyna að losa sig úr þeim vef. Og vel að merkja, þetta kemur frá eina frambjóðandanum sem sannanlega hefur verið flokkspólkitískur – já, meira að segja komið víða við og látið vind ráða för hverju sinni. En þarna sló hann sem sagt tvær flugur í einu höggi. Hann kom bæði ríkisstjórninni og Evrópusambandinu á herðar keppinautarins, en sjálfum sér í mjúkinn hjá meirihluta þjóðarinnar, sem er á móti hvoru tveggja.

Öll kosningabarátta forseta vors ber skýr einkenni þeirra klækjastjórnmála sem hann hefur verið órjúfanlegur hluti af – virkur þátttakandi og gerandi í – alla sína tíð.

Í þessu ljósi er það þyngra en tárum taki að Ólafur Ragnar sækir fylgi sitt frekar til ungra kjósenda en þeirra sem eldri eru. Unga fólkið, af öllum, vill ekki breytingar, ekki nýtt Ísland, ekki ný vinnubrögð, heldur áfram um ókomna tíð sama, gamla jukkið. Forsetakosningarnar eru til vitnis um það.

Í nýjasta helgarblaði DV er athyglivert viðtal við knattspyrnumanninn Ívar Ingimarsson. Eða réttara sagt fyrrverandi knattspyrnumanninn, því Ívar ákvað nýverið að leggja skóna á hilluna, hætta eftir farsælan feril atvinnuknattspyrnumanns í útlöndum og snúa heim. Og Ívar og eiginkona hans ákváðu að fara ekki hálfa leið, setjast að í margmenninu við Faxaflóann, eins og einhverjum gæti dottið í hug að væri eðlilegra skref eftir að hafa búið árum saman í stórborgum erlendis. Nei, þau vildu í friðsæld og frelsi heimahaganna á Austurlandi. „Heim í heiðardalinn“, eins og þar stendur.

Og þau hjónin eru uppfull af hugmyndum um það hvernig þau geti skapað sér og sínum tækifæri og grundvöll undir líf og hamingju. Ívar hefur skýra sýn á framtíð landshlutans. Hún felst í því að láta ekki staðar numið þrátt fyrir verksmiðju, sofna ekki værðarsvefni í kjöltu álvers í Reyðarfirði.

„Nú er búið að byggja hér álver og sama hvað hverjum finnst um það þá er um að gera að nýta tækifærið sem fylgir því til að byggja upp aðra atvinnumöguleika. Ef það er ekki hægt að nýta tekjurnar af álverinu til þess þá er það glatað tækifæri. Það væri mjög sorglegt ef það endaði þannig að það væri ekkert eftir nema verksmiðjan og það sem fylgir henni […]. Þá gæti sú stund runnið upp að menn spyrji af hverju við vorum að standa í þessu“.

Ívar segir Austurland eftirbát annarra landshluta í þróun ferðaþjónustu og telur að það gæti stafað af ruðningsáhrifum álversins – með því hafi atvinnumálum í landshlutanum „verið bjargað endanlega“ og menn hafi í kjölfarið sofnað á verðinum. Hann bendir á að þrátt fyrir yfirlýsingar ýmissa um að áhrifa álversins myndi gæta um allan landshlutann, styrkja allar sveitir og firði, og fullyrðingar um eitt atvinnusvæði, þá væri raunveruleikinn annar. Breiðdalsvík og Stöðvarfjörður, þar sem þau hjón ólust upp, eru staðir í tilvistarkreppu og á undanhaldi, þrátt fyrir álver Alcoa.

„„Það er kannski kaldhæðni örlagan[n]a að þegar göngin á milli Fáskrúðsfjarðar og Reyðarfjarðar voru opnuð þá lokaði Samherji frystihúsinu á Stöðvarfirði. Slæmar fréttir voru faldar í góðum fréttum. Sumir sögðu jafnvel að það væri allt í lagi að frystihúsið lokaði því þetta væri allt orðið eitt atvinnusvæði og það gætu allir keyrt yfir á Reyðarfjörð til að vinna í álverinu. Ég held að það hafi ekki verið hugsað til enda.““

Ívar bendir á að álver er ekkert endilega besti „þjónn samfélagsins“, það hafi ekki jafn sterkar og djúpar rætur í mannlífinu eins og umfangsminni starfsemi í eigu íbúanna. Þó álverið hafi skapað störf og laðað að fólk sem annars hefði ekki flutt á svæðið, þá hafi á móti tapast önnur störf vegna þeirrar værukærðar sem fylgdi þessum stóra vinnustað, sem öllu átti að bjarga. Það er ekki gæfulegt, segir Ívar, „að setja öll eggin í sömu körfuna“ eins og gert hefur verið, og nauðsynlegt að hugsa um það sem við tekur þegar álverið fer. „Það gerist á endanum, þótt það gerist ekki á næstu árum eða áratugum“ því álver er bara eins og önnur alþjóðleg stórfyrirtæki sem „eru þar sem þau græða og allt snýst um krónur og aura en ekki samfélagið í kring um þau“.

Ívar bendir einnig á að 12 tíma vaktavinna í verksmiðju henti ekki öllum og sé heldur ekki ákjósanleg fyrir mannlíf í litlum þorpum, því annar hluti bæjarbúa sé alltaf í vinnunni meðan hinn hlutinn sefur. „Það hefur auðvitað áhrif á samfélagið á Stöðvarfirði sem og annars staðar, það er ekki hægt að líta framhjá því. Þetta er langstærsti atvinnurekandinn á svæðinu og hann hefur lífið í þessum bæjum í höndum sér“.

Ívar og kona hans ákváðu að setjast að á Egilsstöðum, og þeim finnst eðlilegt að fólk íhugi hvort það kæri sig um að búa í næsta nágrenni við mengun frá verksmiðju. En þetta, og aðrar neikvæðar hliðar framkvæmdanna, má helst ekki tala um, segir Ívar, og bendir á miklivægi þess að skoða áhrif álversins heildstætt og með hlutlausum hætti, því þau koma ekki öll í ljós strax. „En þá finnst mér líka í lagi að staldra við og öðlast betri yfirsýn áður en það er ákveðið að byggja fleiri álver á Íslandi, en ég veit að það er verið að þrýsta á um það núna“.

Ætli þessi varnaðarorð Ívars eigi ekki við á fleiri sviðum í íslensku samfélagi?

Viðtalið við Ívar Ingimarsson er skólabókardæmi um það að auður hvers samfélags felst í fólkinu sem þar býr. Vissulega er Ívar ekki hver annar verkamaður á mölinni. Hann hefur í krafti hæfileika sinna lagt land undir fót og forframast. Þrátt fyrir áralanga dvöl úti í hinum stóra heimi ber hann einlæga virðingu fyrir litla þorpinu sínu og náttúrunni. Og það sem öllu skiptir er að hann vill koma heim aftur, leggja þar grunn fyrir fjölskyldu sína, en um leið þann grunn sem samfélaginu sem ól hann upp er nauðsynlegur til að eygja von um betri tíð.

Sú von festir nefnilega ekki frjóastar rætur í álverksmiðju.